Het idee achter Until Dawn is simpel: neem een B-horrorfilm over een groepje college-studenten die naar een verlaten huis op een besneeuwde en verlaten berg gaan en maak daar een interactief spel van in de trant van games als Heavy Rain en Beyond: Two Souls. Het laat je de keuzes maken die je normaliter richting het scherm schreeuwt als de zoveelste muts besluit om “even” in haar eentje te gaan kijken waar dat rare geluid vandaan kwam en -net zo belangrijk- laat je daarna niet meer op die keuzes terugkomen. Zo schrijf je een versie van het verhaal waarin het in jouw handen ligt hoeveel van de acht de morgenstond gaan halen, waarbij je keuzes soms makkelijk, soms moeilijk, maar bijna altijd van belang zijn.
Om dat te laten werken hebben ontwikkelaars Supermassive Games het butterfly effect bedacht. Dat zorgt er voor dat een ogenschijnlijk onbelangrijke keuze op een later moment van groot belang kan zijn. Als je verschillende keren door het ongeveer 7 uur durende verhaal heen speelt, of na het ‘uitspelen’ een eerder hoofdstuk opnieuw probeert zie je dat de consequenties inderdaad nogal ver strekkend kunnen zijn. Het gaat ook niet alleen om fysieke acties, ook hoe het karakter waar je op dat moment mee speelt omgaat met de rest van de groep kan het verschil tussen leven en dood (op een ander moment) betekenen.
Iedereen op de berg neemt zijn of haar beslissingen doordat je steeds bij een keuzemoment mag kiezen uit twee discrete opties, grofweg in te delen in de aardige/slimme of onsympathieke/domme keuzes. Als je denkt dat het dan altijd wel duidelijk is wat je moet doen kom je echter bedrogen uit, want niet alleen is het soms niet zo duidelijk wat nu de juiste keuze is, je moet ook donders goed opletten wat er vooraf ging. Kleine details uit items die je kunt oprapen en gesprekken die gevoerd worden geven je vaak een hint wat de slimste weg is om te bewandelen, maar doordat je altijd onder tijdsdruk je keuze moet maken maak je ook vaak een emotionele keuze.
Over tijdsdruk gesproken: niet alleen moeten er gewone keuzes gemaakt worden maar als de actie losbarst of je snel moet maken dat je wegkomt ben je aangewezen op je reflexen. De welbekende Quick Time Events zijn dan namelijk niet van de lucht en dan is het zaak om binnen de anderhalve seconde die je krijgt de juiste knop op je joypad te raken, want anders worden de achtervolgingen en andere actiescènes alleen maar ingewikkelder, totdat het helemaal uit de klauwen loopt. Het voegt een mooie actiecomponent toe aan een game die het verder veel moet hebben van het opbouwen van de spanning. Juist daarom werkt het concept beter dan in de bovengenoemde games, waar een dood moment vaak leidde tot verveling. Hier is het of eindelijk een rustmoment, of start het die onderhuidse angst dat er zo iets heel vreselijks gaat gebeuren die games als Silent Hill zo effectief maakt.
Niet alleen wordt de spanning goed opgevoerd (met uitzondering van het iets te trage begin) als dat nodig is, ook zijn ze bij Supermassive games niet vies van een ‘hond door het raam’-schrikmoment. Het siert ze dat je het vaak echt niet ziet aankomen en daardoor blijf je op een gegeven moment helemaal gespannen spelen. Speel het (net zoals ik) met je partner op de bank en als ze ook maar enigszins gevoelig zijn voor horror zitten ze binnen de kortste keren van achter een kussen te kijken. Het werd hoe verder we in de game kwamen zo erg dat we niet meer dan één hoofdstuk (bijna een uurtje) per keer konden doen en de zenuwen daarna dusdanig opgedraaid waren dat het niet meer ging. Until Dawn heeft gelukkig ook een “previously on”-recap als je opnieuw begint te spelen, zodat je ook als je even een avondje overslaat weer helemaal erin zit.
Het werkt. Het werkt allemaal heel goed, niet in de laatste plaats omdat zowel de voice-overs als de gezichten van de hoofdrolspelers allemaal gedaan zijn door echte acteurs, Heroes-ster Hayden Panetierre voorop. Niet alleen doen ze hun best om de karakters tot leven te wekken, de schrijvers hebben het ook klaargekregen om de karakterisering van de archetypes die je in zo’n film vaak ziet wat schwung te geven. Niet alles is zoals je het verwacht, het zit vol met twists en op een aantal momenten in de Uncanny Valley na (hoe dichter bij fotorealistisch het komt, hoe meer de kleine dingen toch opvallen) is dit technisch een heel mooi spel. Je kunt niet van horror houden, of toch iets meer actie in je games willen, dan is dit misschien niks voor je. Maar wil je een paar avonden lekker griezelen en daarna eventueel uitvogelen hoe je iedereen (behalve die ene trut) in leven kunt houden? Dan is Until Dawn eens helemaal wat anders en -wat mij betreft- zeker aan te raden.
