Journey is verkrijgbaar op het Playstation Network. Het kost €12,99. Het is de beste downloadgame die de Playstation dit jaar gaat krijgen. Misschien wel de beste game, punt. Je speelt Journey in twee uur uit. Dat komt neer op een kost van bijna 10 cent per minuut. Een schijntje. Want ik weet niet wat jij uit je games wil halen, maar ik ben altijd op zoek naar verwondering, verbazing en andere emotionele stimulansen, mooi verpakt in een mechanisch leuk spel. En de overdosis aan emotie die Journey je geeft is zo mooi verwerkt in alles wat de game is dat je vermoedelijk niet eens doorhebt tijdens het spelen dat je aan het einde van de rit met tranen in je ogen zult zitten. Op zijn minst.
The Good
Normaal hou ik er niet van om in een review uit te leggen wat een game doet, maar omdat ik zo weinig mogelijk wil verklappen zal ik me er toch aan wagen. In Journey speel je een nomade die door een lege, winderige woestijn naar een berg toe moet lopen. Dat is de essentie van het verhaal en de rest moet je toch zelf zien. Vanaf de eerste duin die je naar beneden glijdt (een mooi voorbeeld van hoe Journey je als speler zonder dat je het doorhebt en zonder tutorials laat zien wat je mogelijkheden zijn binnen de spelwereld) wordt duidelijk dat ontwikkelaar Thatgamecompany (die eerder al het artistieke Flow en Flower maakte) alle moeite heeft gestoken in het creëren van een omgeving die een karakter op zichzelf is.
Dat moet ook, want je zult voornamelijk bezig zijn met lopen en soms met springen. Dat laatste kun je namelijk alleen maar als je “opgeladen” bent door het aanraken van opwaaiende doeken (of je co-op partner, maar daar komen we zo op). Dat wordt gevisualiseerd in je sjaal die, gelijk aan je sprong, steeds langer wordt naarmate je upgrade-items vindt. Daarbij vind je ook allerlei andere doeken in de omgeving die je lanceren en je zo steeds hoger, van ruïne naar grot, van duinzee naar tempel, steeds verder omhoog richting dat altijd zichtbare eindpunt.
De reis die je onderneemt put uit zo’n beetje de hele game-historie aan mechanieken, waarbij niks te veel wordt gebruikt en alles zijn plek heeft zodat je nooit verzandt in het herhalen van iets dat twintig minuten geleden leuk was, maar nu niet meer. Je zult zelden falen, althans niet in de zin dat je een stuk opnieuw zult moeten spelen. Het blijft -als je het helemaal uitkleedt- een 3D platformer, dus je zult een sprong hier of daar missen maar door het prachtige sfeertje en uitzicht maal je daar meestal niet zo om. In alles zie je dat het de bedoeling is dat je Journey vooral ervaart, in plaats van verslaat. En dat is een goede zaak, want de mate waarin Journey je op het emotionele vlak weet aan te spreken is weinig games gegeven. En dat alles zonder tekst.
The Bad
Is Journey te kort? Ja. Maar dat zeg ik alleen maar omdat ik zo genoten heb van de tijd die ik heb gehad met de game. Je kunt altijd nog teruggaan en de Trophies halen (en dat ga ik ook doen), maar in principe is de ervaring de eerste keer het sterkste (ik zou iedereen ook aanraden om ook in één ruk door de game heen te gaan trouwens) en daarna is het afhankelijk van jezelf of je dat nog eens wilt doen of het erbij laat, wat ik me ook goed kan voorstellen.
Daarnaast moet wel gezegd worden dat de game net “gamey” genoeg is om mensen die niet vaak games spelen in de weg te zitten. Jammer, want Journey is zo’n game die als ervaring zowel in lengte als intensiteit veel mensen die normaal de gewelddadige en platte verhalen en structuren mijden zou kunnen grijpen. Maar die spelers moeten zich dan niet storen aan besturing, het niet kunnen redden van een sprong of het feit dat Journey er stilletjes (letterlijk) van uit gaat dat je een aantal clichés die gaming heeft wel kent en begrijpt als je ze ziet. Ik denk niet dat daar echt omheen te werken valt en in sommige gevallen is dat wel geprobeerd, maar het resultaat (zoals het kunnen gebruiken van de Sixaxis als besturing voor je camera in plaats van de analoge stick) is dan niet zo succesvol.
The Ugly
Er is niks vies aan Journey. Elk moment is screenshot-waardig, de camera beweegt als ware het een steadycam-cameraman die alleen maar mooie shots wil maken, de muziek zwelt altijd precies op het juiste moment aan en alles in de game is precies waar het moet zijn. Het is maar anderhalf uur, maar ze hadden niet beter uitgedacht kunnen zijn. Maar het onderdeel dat alles bij elkaar brengt is de multiplayer. Nu is “normale” co-op een standaard-onderdeel van games tegenwoordig, maar de manier waarop andere spelers in je wereld gezet worden in Journey is briljant. Dat zit ‘m in twee dingen: allereerst is het ontwerp van Journey zo dat zelfs de grootste lul ter wereld (als die al een game zonder conflict zou willen spelen) je alleen maar kan helpen. Niets doen is ook ongevaarlijk, aangezien Journey spelers automatisch van elkaar loskoppelt als ze te ver van elkaar verwijderd raken.
De metafoor van de woestijn wordt hier mooi gebruikt, want af en toe komt er dus opeens in de verte of om over een duintop opeens een tweede figuur aanlopen, die met hetzelfde bezig is als jij. Dat maakt het samenwerken een natuurlijk iets, precies omdat je geen idee hebt met wie je speelt. Je kunt als spelers alleen maar met elkaar communiceren doordat één van de twee knoppen die je gebruikt bij het indrukken een geluidje maakt, waarin je de keuze hebt uit een lange en een korte toon. Mensen met flinke Morse-ervaring daargelaten wil dat zeggen dat je alleen op een hele basale manier met elkaar kunt praten, des te meer omdat je niet kunt kiezen met wie je speelt én je niet eens een username ziet die je zou kunnen gebruiken om een chat op te zetten of iets in die trant.
En gek genoeg maakt juist die anonimiteit en gebrek aan communicatie dat je gaat projecteren op die andere speler en dat je eerste neiging is om elkaar te helpen. Het loont ook: je sjaal wordt vanzelf terug aangevuld als je de andere speler blijft aanraken, waardoor je sneller en makkelijker door de game heen kan. Maar gek genoeg (en dat is het tweede dat dit briljant maakt) bouw je voornamelijk een band op en heb je heel snel de neiging om bij elkaar te blijven, samen, in plaats van helemaal alleen in de leegte. En als je dat tot het einde kunt volhouden geeft dat de ervaring een extra impact die je niet wilt missen. Wat je dus ook doet: speel Journey online.
Conclusie
Over Journey wil ik na dit alles nog dit zeggen: ga het nu kopen, speel het in één ruk uit (liefst in alle rust en alleen) en vertel anderen over je ervaring. Want net zoals alles dat de discussie echt waard is vertelt Journey je vooral iets over jezelf en hoe je in het leven staat. En of dat nu leidt tot jubel, tranen, of beide maakt niet uit, want aan het einde van de rit bewijst Thatgamecompany dat er meer is tussen hemel en aarde dan wat we de rest van het jaar als gamer tot ons nemen.
Journey, ontwikkeld door Thatgamecompany voor de Playstation 3 (Digitaal via PSN) en uitgegeven door Sony op 13 maart 2012
