Het was een mooie tijd: de jaren nadat final Fantasy 7 ieders hart had gestolen was het genieten voor de liefhebbers van Japanse RPG’s: de productie draaide bij onze oosterburen op volle toeren en elk jaar was er wel een nieuwe topper, een trend die is blijven doorgaan tot het einde van het PS2-tijdperk. En toen, opeens, was het op. De generatie Xbox 360/PS3 heeft weinig goede RPG’s opgeleverd, enerzijds vanwege een verkleind aanbod, anderzijds vanwege kwaliteitsproblemen (zie: Final Fantasy 13) en zelfs de Wii had niet heel veel om over naar huis te schrijven. Erger nog was het aandeel echte JRPG’s (zoals Role Playing Games met typisch Japanse karakteristieken genoemd worden) te verwaarlozen was. Maar Xenoblade Chronicles mag de boeken in als het beste RPG van die soort, niet alleen op de Wii, maar misschien wel van deze hele generatie.
Het verhaal draait om twee entiteiten die al millennia lang tegen elkaar streden: de Bionis en de Mechonis, twee giganten zo groot als een continent die elkaar zodanig hebben afgemat dat ze mid-zwaardgevecht tot stilstand zijn gekomen. Verbonden met elkaar zijn ze beiden overwoekerd en heeft zich leven genesteld op beide, met mensen op Bionis en machines op Mechonis. Die twee groepen bestrijden elkaar al jaren en we volgen Shulk, een jongen die het legendarische zwaard Monado in handen krijgt en daarmee het lot van zijn volk op zijn schouders te rusten krijgt. Een typisch verhaal voor een RPG, maar de wereld, gebouwd op de reuzen, heeft zoveel karakter dat dit een grote stempel op de game drukt.
The Good
Kort gezegd is Xenoblade de game die Final Fantasy 13 had moeten zijn. Vanaf het begin word je losgelaten in de expansieve wereld, waarbij het gevaar van de altijd zichtbare en in de omgevingen rondlopende vijanden bepaalt of je ergens heen kunt of niet, in plaats van een kunstmatige afbakening of immer voortdurende rechte gangen. Gelukkig heeft de enorme wereld wel een altijd aanwezige mogelijkheid om te teleporteren naar een al eerder bezochte plaats. Los van de technische tovenarij die ontwikkelaars Monolith Soft hebben moeten uithalen om dit op een Wii gedaan te krijgen is het verbazend hoeveel leven er in de wereld van Xenoblade is geblazen, soms met kleine details als wuivend gras maar vaak ook met waanzinnige uitzichten en dito verhaalscẻnes, die overigens allemaal zonder filmpjes worden verteld.
Het mooie systeem dat je experience geeft voor het verkennen van de velden en de bijna te verwaarlozen laadtijden tussen de gigantische gebieden maakt het rondlopen in de wereld een waar genot. En je zult bijna alles te zien krijgen van die wereld als je de game helemaal wilt uitdiepen: met de letterlijk honderden extra quests die je kunt aannemen zou je bijna niet toekomen aan het goed opgebouwde verhaal. De ontwikkeling daarvan voegt stukje bij beetje karakters en complexiteit toe aan de game en zo ga je ongemerkt steeds verder het woud van mogelijkheden in dat Xenoblade je biedt.
Het vechtsysteem is zo diep als je het wilt maken: na het initiëren van een aanval blijft het karakter dat je bestuurt (van de drie) automatisch aanvallen, waarbij je zelf de mogelijkheid hebt om jezelf te positioneren en om speciale ‘arts’ te selecteren en gebruiken. Die vervullen een aantal zeer nuttige taken maar worden gebalanceerd door een afkoelperiode, waardoor timing een belangrijk element wordt. Als je namelijk tegen de -niet makkelijke- vijanden op het verkeerde moment met de broek omlaag staat is het heel snel over. Shulk’s gave om in de nabije toekomst te kunnen kijken maakt dat iets gemakkelijker, maar het is op elk moment oppassen geblazen. De intelligentie van je kompanen is prima te noemen, net zoals de vijanden trouwens. Die weten ook wanneer ze de wedstrijd niet kunnen winnen, dus die laten je ook gewoon met rust als je level te hoog is, of als ze simpelweg niet vijandig aangelegd zijn. Het is, net als de altijd op te vragen hint van wat je ook alweer aan het doen was, een voorbeeld van hoe doordacht elk onderdeel van Xenoblade is. Op één na…
The Bad
Waar Xenoblade een game is die je veel en vaak beloont met nieuw materiaal is het bijna onbegrijpelijk hoe omslachtig het systeem is waarmee je wapens, uitrusting en de daarin passende kristallen beheert. Je kunt in elk draagbaar item één of meerdere sleuven vullen met de kristallen, die invloed hebben op je karakter, of dat nu extra levenskracht, een verhoogde kans op kritieke aanvallen of een bescherming tegen vuur-aanvallen is. Maar de ellende is dat je constant allerlei verschillende varianten van hetzelfde zwaard kunt krijgen van verslagen vijanden, met of zonder sleuven, maar dat je niet zomaar kunt kijken of de ene nu beter is dan de andere. Alle kristallen tellen mee voor de vergelijking, zodat je eerst het zwaard zou moeten ‘leegmaken’, vergelijken met de andere zwaarden, één voor één kijken of van de drie ogenschijnlijk dezelfde zwaarden er eentje bij zit die een sleuf extra heeft, die pakken, waarna je de sleuven weer handmatig moet vullen.
Het is zo’n gedoe dat ik op een gegeven moment niet eens meer keek als ik een nieuw item vond en dan maar op gezette tijden mijn hele uitrustig ontdeed van kristallen en daarna ging kijken of er iets te verbeteren viel. Het frustreert ook het kopen van nieuwe items en ook het verder perfect ingebouwde ruilsysteem wordt een beetje nutteloos omdat je gewoon niet kunt zien of iets echt een vooruitgang betekent. Ontzettend jammer en zo’n beetje de enige smet op een verder fantastisch in elkaar gedraaide game.
The Ugly
JRPG’s zijn tegenwoordig een bedreigde diersoort, en met reden: het genre is door de meeste mensen al jaren geleden vaarwel gezegd en daarna is er bitter weinig uitgekomen dat mensen zou kunnen overtuigen. De kans is dus ook groot dat het een kwestie van ’too little, too late’ is voor Xenoblade, ook al is dat geheel onterecht. Maar ondanks dat Monolith Soft het klaar heeft gekregen om de beste elementen van de RPG’s van de laatste jaren bij elkaar te grijpen en daar zo’n op zichzelf staande gigant als Xenoblade van te maken is het de vraag of genoeg mensen de game zullen kopen. Ik hoop het, al was het maar voor de arme Amerikaanse gamers die met smart op deze game zitten te wachten. Nintendo heeft namelijk besloten om de verkopen in Europa de maatstaf te laten zijn die bepaalt of de game ook daar op de markt zal komen. Je reinste chantage natuurlijk, maar met een game als deze voelt het niet als een straf, moet ik zeggen.
Conclusie
Dat Xenoblade Chronicles een kanon van een RPG is moge duidelijk zijn: niet sinds de hoogtijdagen van het genre is er een game geweest die zo veel dingen goed heeft gedaan. Het is een pluim waard voor producer Tetsuya Takahashi, die na de rest van de Xeno-games (met als beste voorbeeld Xenogears op de eerste Playstation) nu eindelijk zijn altijd sterke plot heeft weten te verbinden met een technisch en mechanisch bijna perfecte game. Het laat zien dat een RPG van dit soort helemaal geen oubollige game hoeft te zijn en dat er dus nog wel degelijk vooruitgang geboekt kan worden in het genre. Het enige dat nu hoeft te gebeuren is dat iedereen die affiniteit heeft met Japanse RPG’s deze game gaat halen; niet om de Amerikanen een plezier te doen, maar om jezelf een plezier te doen. Want hou je van RPG’s, dan hou je van Xenoblade Chronicles. Zo simpel is het.
Xenoblade Chronicles, ontwikkeld door Monolith Soft voor de Wii en uitgebracht door Nintendo op 19 augustus 2011
