Hoe ouder je wordt, hoe meer impact een lichamelijk probleem heeft. Veel ouderen belanden op de eerste hulp nadat ze zijn gevallen. Heel veel. Plus, er zijn ook ouderen die pas na uren of soms wel dagen op de grond pas worden geholpen. Daar moeten we iets aan doen en gelukkig zijn daar ook mogelijkheden voor. We noemen drie gadgets die iets kunnen betekenen voor de oudjes in je leven.
Nederland telt ongeveer 3,5 miljoen inwoners die ouder zijn dan 65 jaar. Dat is 20 procent van de bevolking. We vergrijzen flink: een kwart van die 3,5 miljoen is zelfs 80 jaar en ouder. Die vergrijzing zet bovendien nog wel even door. Geen wonder dus dat pensioenstelsels worden omgegooid en dat er veel start-ups zijn die met ideeën komen voor de 65+’ers in ons leven. Als het niet je opa en oma zijn, dan op een gegeven moment wel je eigen ouders, of bijvoorbeeld je buren: iedereen kan wel wat hulp gebruiken, als ze dit tenminste toelaten. Het lastige is dat veel gadgets vooral zijn gemaakt met de mantelzorgers of familie in het achterhoofd, in plaats van de oudere zelf. Hierdoor vinden ze niet altijd even goed aansluiting.
Maar met 280 ouderen die per dag op de spoedeisende hulp belanden, mag er best een klein beetje meer druk op ze worden gelegd. Het hoeft maar net een verkeerd liggend tapijtje te zijn of een glad snoeppapiertje dat op de grond ligt en je gaat gevloerd. Vorig jaar kwamen zelfs 5.400 mensen om het leven door een ongelukkige val. Dat zijn zeker niet alleen maar ouderen, maar wel veel: vooral 80+’ers en dementerenden schijnen vaker door een glijer om het leven te komen. Je moet het als 65+’er echt onder ogen gaan zien: de kans dat je ten val komt is groter en de kans dat je lijf daar minder goed mee om kan gaan dan in de jaren daarvoor is ook erg groot. Wat doe je eraan? Bijvoorbeeld openstaan voor het gebruik van slimme gadgets.
Een alarmknop is een goed idee, omdat een oudere deze in de broekzak of jaszak kan stoppen en zo altijd bij de hand heeft. Wel heeft een alarmknop als nadeel dat hij alleen voor binnenshuis bedoeld is. Buitenshuis kun je dan kijken naar een eenvoudig te gebruiken telefoon, maar zeker als iemand in paniek is of zijn handen niet goed kan bewegen, dan is een knop een betere optie dan een apparaat met kleine knopjes of een aanraakscherm.
Zo’n alarmknop kan met één druk zorgen dat noodcontacten worden ingelicht, waardoor zij zelf een kijkje kunnen gaan nemen of desnoods de hulpdiensten kunnen inschakelen. Het voordeel van een noodknop is vooral zijn eenvoud, want er zijn natuurlijk ook nadelen: wat als je hem niet bij je hebt, of als je hem door de manier waarop je bent gevallen niet kunt bereiken? Een noodknop is er van diverse merken, waaronder binnenkort een nieuwe van Ring die 35 euro kost.
Je zou het niet denken, maar er bestaat nu een slimme lamp die de oudere in je leven kan helpen. Het gaat om de uit België afkomstige Nobi. Deze lamp is nu een jaar lang succesvol getest in ziekenhuizen en verzorgingshuizen. Het gaat om een op het eerste gezicht gewone plafonnière die heel slim is. Hij maakt een constant ontelbare hoeveelheden scans om te ontdekken of iemand ten val is gekomen. Vervolgens vraagt hij na dertig seconden of alles oké is en bij een negatief antwoord wordt er contact opgenomen met de vooraf ingestelde noodcontacten.
Het handige aan deze lamp is dat hij op een gegeven moment dankzij kunstmatige intelligentie ook leert om vallen te voorkomen en zelfs te voorspellen. Daarnaast is er een modus waarbij er wat licht schijnt in de nacht wanneer de bewoner rechtop in bed gaat zitten. Zo kan hij of zij zien hoe naar de wc of keuken te lopen en vervolgens weer naar bed. De Nobi-lamp komt in de vorm van een abonnement dat ongeveer 116 euro per maand kost voor het gemiddelde appartement.
Er zijn ook andere wearables met valdetectie, maar die van Apple Watch is één van de besten in de business. Het mooie van dit horloge is dat je hem altijd om hebt. In tegenstelling tot een noodknop hoef je niet heel bewust te bedenken dat je hem bij je hebt, want mensen dragen vaak horloges en dat kan dus ook gelden voor de Apple Watch. Via de gyroscoop en andere sensoren weet het horloge wanneer je valt. Vervolgens tikt hij op je pols, hoor je een geluid en komt er een melding. Vervolgens kun je swipen om een SOS-noodmelding uit te sturen naar je noodcontacten, naast dat automatisch 112 wordt gebeld (die krijgen dan een audiobericht te horen en je locatie wordt doorgegeven).
Je kunt ook kiezen voor de optie dat alles goed is, zodat dit alles niet nodig is. Lig je een minuut lang stil, dan zal Apple Watch uit zichzelf de hulpdiensten bellen. Bang dat dat zomaar gebeurt? Geen nood: er is een teller die eerst nog 30 seconden met tikken en een luide toon laat weten dat het apparaat op het punt staat 112 te bellen. De nieuwe Apple Watch kost wel 800 euro, maar er zijn ook oudere varianten die dit kunnen.
Er is ook nog zoiets als Hip’Air, dat ervoor zorgt dat wanneer je ten val komt, er een soort airbag van je heup naar beneden schiet. Hoewel dat erg fijn is omdat je geholpen bent als je eenmaal ten val komt, is het wel een duur apparaat (800 euro) dat je ook nog eens altijd maar moet dragen. Niet ideaal dus, naast dat het er ook niet bepaald modieus uitziet. Daarnaast zijn er ook schoenen die in de zolen sensoren hebben met valdetectie, deze E-vone-schoenen moet je dan echter wel dragen en niet iedereen heeft binnenshuis zijn schoenen aan.
Natuurlijk is het ook belangrijk om zelf te zorgen voor een veilige leefomgeving: leg anti-slipmatjes onder het tapijt en zorg dat er veel ruimte is om te lopen, zonder dat er rommel op de grond ligt waar men overheen moet stappen of tegenaan kan stoten. Struikelen kan fataal zijn, dus probeer dat laten detecteren van vallen vooral zoveel mogelijk te voorkomen. In ieder geval zorgen de bovenstaande gadgets ervoor dat ouderen iets beter zelfstandig kunnen wonen, zonder dat je daarbij bang hoeft te zijn dat ze enorm aan hun lot zijn overgelaten.
