Wanneer je een televisie wilt aanschaffen, dan zijn er veel overpeinzingen. Eén van de belangrijkste overwegingen is het type scherm. Daarin kun je steeds meer keuzes maken en er komen daarbij veel afkortingen je kant op: LCD, OLED, QLED en mini-LED. Wat? Precies: dit is wat dat allemaal te betekenen heeft.
Om te beginnen is het verschil tussen LCD, OLED, QLED en mini-LED te vinden in de beeldschermen, dus niet in de computer van de televisie. Let wel: de beeldkwaliteit van de televisie heeft op zijn beurt weer niet alleen te maken met de technologie in het beeldscherm, maar ook met die computer. Als die niet goed is in het verwerken van beeld, dan kun je alsnog tegenvallende prestaties hebben. Ook beïnvloedt je internetverbinding de beeldkwaliteit wanneer je films en series streamt vanaf Netflix bijvoorbeeld. Slecht internet betekent dat iets wat een geweldige beeldkwaliteit zou moeten hebben toch slecht uit de verf komt.
Er zijn enorm veel namen voor technologieën die op elkaar lijken, maar het grootste verschil zit hem tussen LCD en OLED. Een LCD is een grote bak licht en OLED bestaat uit allemaal kleine lichten die apart worden bestuurd. Je hoort het nu waarschijnlijk al: OLED is over het algemeen mooier dan LCD.
LCD staat voor liquid crystal display, dus vloeibare kristalscherm. Klinkt enorm luxe, maar dit zijn juist de fijner geprijsde televisies. LCD is niet in staat om zelf licht uit te stralen, maar gebruikt daarvoor een soort tl-balk aan de achterkant van de tv. De lichtval wordt gemanipuleerd door de vloeibare kristallen die het licht verdraaien, afhankelijk van hoeveel spanning erop wordt gezet. LCD kan niet zo goed beïnvloeden hoeveel licht er alsnog door het scherm heen komt wanneer het juist donker moet zijn. Het resultaat? Zwarttinten die niet echt diepzwart zijn.
Een OLED-televisiescherm (ook wel AMOLED) heeft aan de achterkant organische leds, vandaar de naam. Led staat voor light emitting diode (lichtuitstralende diode). Omdat led zelf licht uitstraalt, wordt het bijvoorbeeld ingezet in lampen. Echter werken ze ook heel goed in televisieschermen. Staan ze namelijk uit, dan is het ook echt donker, in tegenstelling tot de techniek van LCD-schermen die nog een beetje licht doorlaten. Ook werkt een led precies op de pixel, waardoor je een scherper beeld krijgt. OLED-televisies komen enorm goed tot hun recht in donkere ruimtes. Bij het kijken naar een horrorfilm zie je het monster écht niet aankomen, omdat alles zwart is. Geen schim te zien.
QLED is alleen van Samsung. Het lijkt op een soort combi van OLED en LCD, maar het is eigenlijk gewoon LCD. Niet helemaal traditioneel LCD zoals hierboven uitgelegd, want er worden quantum dots gebruikt om het licht om te zetten. Daar komt de Q van QLED ook vandaan. Het wordt wel nog steeds door een LCD-paneel geschenen, waardoor zwart nog steeds niet diep zwart is. Wel staan QLED-televisies erom bekend dat ze een grotere helderheid hebben en dat kan een grote plus zijn in huizen waarin bijvoorbeeld het licht naar binnen schijnt.
LCD wordt wel beter, want de mini-TL-buizen zijn vervangen door leds. Hierbij is local dimming mogelijk en kom je dichterbij een OLED-ervaring. Leds worden plaatselijk gedimd, zodat donkere plekken echt donker zijn. Daar kleeft wel een nadeel aan: je moet wel heel veel zones maken om niet te laten opvallen dat er gebieden zijn die al dan niet dimmen. Als er bijvoorbeeld een lichte ondertiteling is op een donkere achtergrond, dan zie je dat het wit vanuit de letters doorsijpelen in het donker en wordt de ondertiteling slechter leesbaar. De manier om dit te verhelpen is om het aantal zones te vergroten en die tactiek zien we tegenwoordig vaker: mini-led. Hierbij zitten er mini-ledjes achter het scherm die pixels in een kleinere groep kunnen dimmen en doen oplichten. Het is wel een groep en dus niet per pixel zoals bij het nauwkeurigere OLED.
Je zou dat wel kunnen bereiken met micro-led, maar dat is een techniek die nog erg duur is. Je moet namelijk alle leds afzonderlijk maken en vervolgens samenvoegen met heel veel stuks. Het wordt wel veel gebruikt in evenementenschermen. Er zijn ook apparaten voor thuis, maar die zijn nog wel erg prijzig.
