Goedkope laptops, zoals de Chromebook, zijn populair. Vooral ook op scholen. Tijdens de coronapandemie, toen scholen noodgedwongen alle lessen online, op afstand moesten geven, hebben veel onderwijsinstellingen, met name in de VS, miljoenen Chromebooks aangeschaft. Die deelden ze aan leerlingen uit die zelf geen (geschikte) laptop of computer hadden om de lessen te volgen. In de VS heeft de US Public Interest Research Group Education Fund onderzoek gedaan naar hoe die Chromebooks, drie jaar later, gepresteerd hebben. Wat blijkt? De goedkope laptops zijn in veel gevallen ook een duurkoop. De bevindingen zijn onlangs gepubliceerd in een rapport genaamd: Chromebook Churn.
Veel van de miljoenen Chromebooks die tijdens de coronapandemie door scholen aangeschaft werden hebben drie jaar later al de nodige problemen. Ze gaan, simpel gezegd, te snel kapot. Daarbij komt dat ze ook nog eens moeilijk te repareren zijn. Dat laatste heeft verschillende oorzaken. Ten eerste zijn de goedkope laptops niet echt gemaakt om te repareren. Daarnaast zijn onderdelen vaak moeilijk, of helemaal niet, te krijgen. Dat geldt met name voor onderdelen die aan slijtage onderhevig zijn, zoals de scharnieren van het scherm en de toetsenborden. Maar ook de schermen zelf zijn nauwelijks leverbaar.
Daar komt dus bovenop dat de Chromebooks moeilijker te updaten zijn dan de gemiddelde Windows laptops. Meer geheugen of een snellere processor erin zetten, zodat ze langer up tot date blijven en dus een langere levensduur krijgen, is ingewikkeld. Als de onderdelen überhaupt al leverbaar zijn. En, als klap op de vuurpijl, zijn die onderdelen ook nog eens relatief duur. Zo kost een nieuw toetsenbord voor een Acer Chromebook 90 dollar, terwijl diezelfde Chromebook een nieuwprijs had van rond de 200 dollar. Reparatie van een toestel dat twee tot drie jaar oud is, loont dan nog nauwelijks. Het gevolg is dat veel scholen met stapels defecte Chromebooks blijven zitten en hen niets anders rest dan nieuwe laptops te kopen.
Het rapport concludeert dan ook dat wanneer de producenten van Chromebooks de apparaten zo maken dat ze dubbel zo lang meegaan – 5 tot 6 jaar – dat de Amerikaanse belastingbetaler 1,8 miljard dollar zou besparen. Nog los van de bergen e-waste die de honderdduizenden defecte Chromebooks veroorzaken. Niet heel erg milieuvriendelijk. Het rapport stelt dat wanneer de levensduur van de bijna 32 miljoen in 2020 verkochte Chromebooks verdubbeld zou worden, dat meer dan 4,6 miljoen ton CO2 uitstoot zou besparen. Vergelijkbaar met de uitstoot die 900.000 auto’s in een jaar genereren.
Acer laat echter desgevraagd weten dat de levering van reserveonderdelen voor scholen geen probleem is. Daar heeft de fabrikant in de VS een speciale afdeling voor. Bovendien liggen de prijzen voor reserveonderdelen die scholen moeten betalen een stuk lager dan de ‘winkelprijs’. Dat scheelt op een toetsenbord ruim 70 procent.
Voor wat betreft de software (systeem)updates garandeert Google dat ze acht jaar ondersteund worden. Echter, die periode begint op het moment dat de betreffende Chromebook gecertificeerd wordt (lees: op de markt komt). Een school die in 2022 Chrombooks kocht van modeljaar 2020 is dan dus al twee van die acht jaar ‘kwijt’. Het rapport pleit er dan ook voor dat de update-garantieperiode pas in moet gaan op de aanschafdatum.