Gadgets25.03.2022

​Neongas: het chiptekort verergert mogelijk door de oorlog


Terwijl mensen volop zonnebloemolie inslaan, een product dat vooral wordt geproduceerd in Oekraïne, is er een ander exportproduct van dat land waarover we ons zorgen kunnen maken. Neon. Geen gekleurde stiften of vrolijke ‘Open’-lampen, maar het gas neon. De kans is groot dat hierop flink schaarste ontstaat en dit heeft invloed op de productie van… chips.

Neongas uit Oekraïne

Waar we net hoopten om het chiptekort te zien afnemen doordat we anders omgaan met de coronapandemie, blijken we hier toch langer in te blijven hangen dan verwacht. De reden is de oorlog tussen Rusland en Oekraïne, want neongas dat wordt gebruikt om chips te bakken, dat komt voornamelijk uit Oekraïne. Dit kleurloze en geurloze gas wordt in slechts twee fabrieken in Oekraïne gezuiverd en aan de rest van de wereld geleverd om gadgets te maken: Ingas in Mariupol en Cryoin in Odessa.

Van Mariupol weten we dat er flink wordt gebombardeerd door de Russen, terwijl er in Odessa inmiddels wordt voorbereid op een aanval van Rusland. De situatie heeft geresulteerd in twee fabrieken die op dit moment stil liggen, waardoor er geen neon meer wordt geëxporteerd. De burgers in Oekraïne hebben wat beters te doen, maar omdat er dus maar op zo weinig plekken ter wereld op die manier wordt gewerkt met neon, heeft ook dat invloed op de rest van de wereld.

Het chiptekort verergert

Dat komt omdat neon wordt ingezet om de lasers die worden gebruikt om chips te maken te hanteren. De lasers zorgen dat het hoofdingrediënt silicon verandert in kleine printplaatjes waarmee computers werken. Niet alleen letterlijk computers zoals desktops, maar alle denkbare tech. Auto’s, beveiligingscamera’s, virtual reality-brillen, defibrillators, smartphones, noem maar op. Die printplaatjes moeten heel klein en precies worden verwerkt en dat kan alleen met lasers. Neon wordt daarbij gebruikt om te zorgen dat het licht dat de lasers uitstoten heel beperkt blijft. Zelf kunnen ze dit neongas niet maken, waardoor ze afhankelijk zijn van andere fabrieken.

Die fabrieken in Oekraïne vangen het gas op uit de lucht en maken gebruik van een soort splitsingstechnologie waarbij neon vloeibaar wordt gemaakt. Er is heel veel lucht voor nodig om dit te doen, want er zijn maar een fractie neon in de lucht. Het is dus nogal een proces en hierdoor vindt het vaak plaats in fabrieken zoals staalcentrales, die ditzelfde proces ook gebruiken voor andere doeleinden. Het neon moet echter hierna ook nog worden gezuiverd en dat is wat de twee fabrieken in Oekraïne doen. Of ja, deden.

Recycling

Op grote schaal: er komt jaarlijks 380 miljoen liter neon geschikt voor de chipfabrikage uit Oekraïne, wat de helft is van wat er überhaupt wereldwijd wordt gebruikt. Andere neon komt bijvoorbeeld uit China en Zuid-Korea. In de Verenigde Staten is het ook op kleine schaal mogelijk bij sommige fabrikanten. Er is dus wel hoop, maar als eerder de helft (!) van het neongas dat jaarlijks wordt gebruikt uit Oekraïne komt en dat wegvalt, dan is dat zeker merkbaar.

Er moet nu dus snel worden gezocht naar nieuwe manieren om aan dit gas te komen, want chipmakers staan al enorm onder druk. Auto’s rollen op dit moment onaf uit de fabriek door het flinke chiptekort en zo zijn er meer gadgets die niet of later uitkomen door het gebrek aan chips. Op dit moment schijnt er nog wel voor een half jaar aan neon bij de chipfabrikanten aanwezig te zijn, maar als het op is, is het zoals het er nu naar uitziet ook echt op. Er kan wel worden gekeken naar het recyclen van neon, maar ook dat is vooral uitstel van executie zolang de oorlog blijft woeden.

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

...

Verder lezen over Gadget

‘Apple wil met meer smarthomegadgets komen: dit is de volgende’

Houd er wel rekening mee dat het waarschijnlijk niet gratis is om het apparaat te gebruiken, waarmee we niet doelen op de aankoopprijs.

Gadgets14.11.2024

‘Apple wil met meer smarthomegadgets komen: dit is de volgende’

Waarom je Spotify Car Thing niet moet weggooien

Spotify lanceerde het en na een half jaar was het klaar. Doodzonde natuurlijk, maar gelukkig is er een tweede leven mogelijk voor Spotify Car Thing.

Gadgets13.11.2024

Waarom je Spotify Car Thing niet moet weggooien

Slim voor ouders: deel de locatie van een AirTag

Het is voor koppels of vrienden die een koffer delen nu heel makkelijk om de locatie ervan samen in de gaten te houden.

Gadgets11.11.2024

Slim voor ouders: deel de locatie van een AirTag

Maak van jezelf een soort Iron Man met dit hardlooplampje

Op Kickstarter kun je nu de Scoutlite BlinkO backen, een lampje voor op jezelf, op je fiets of op iets anders.

Gadgets31.10.2024

Maak van jezelf een soort Iron Man met dit hardlooplampje

Snapchat brengt zijn camerabril Spectacles ook in Nederland uit

Snapchat heeft besloten zijn nieuwe camerabril Spectacles ook in landen buiten de Verenigde Staten uit te brengen, waaronder Nederland, Frankrijk en Duitsland.

Gadgets29.10.2024

Snapchat brengt zijn camerabril Spectacles ook in Nederland uit

Apple kondigt volgende week nieuwe Macs aan

Apple hint zelf naar nieuwe Macs door een X-post van Greg Joswiak, de marketing-topman van Apple. Hij zegt dat je je kalender moet maccen.

Gadgets25.10.2024

Apple kondigt volgende week nieuwe Macs aan

Deze Buzz Lightyear is zo realistisch dat je geen films meer nodig hebt

Nu kunnen speelgoedmakers dat natuurlijk ook al heel lang maken, maar de Buzz Lightyear ‘robot’ die nu is gemaakt, die is wel heel realistisch.

Gadgets20.10.2024

Deze Buzz Lightyear is zo realistisch dat je geen films meer nodig hebt

Deze knuffelmarmot is stiekem een robot

Casio, bekend van de horloges, heeft een heel andere gadget in petto: een knuffelhamster. Maar er komt wel tech bij kijken: het is een robot.

Gadgets12.10.2024

Deze knuffelmarmot is stiekem een robot

Verder lezen over Rusland

Derde koelvloeistof lekkage van Russische ISS capsules

Rusland geeft op dit moment al haar geld uit aan een oorlog die nooit begonnen had mogen worden, maar dat geldt natuurlijk voor alle oorlogen. Het heeft het land in een isolement geduwd. De enige plek waar Rusland en de...

Technology10.10.2023

Derde koelvloeistof lekkage van Russische ISS capsules

Wat wil iedereen eigenlijk met de maan?

NASA heeft dit jaar niet zoveel publiekelijk spannende dingen te vertellen over de Artemis-missies. Dat is niet zo gek: de eerste is uiteindelijk goed vertrokken, de tweede vertrekt pas in november 2024 en de derde -waar...

Technology17.08.2023

Wat wil iedereen eigenlijk met de maan?

Russen op weg naar de maan

De maan is weer razend populair. Nadat, in 1969, de Amerikanen als eerste een mens over ons zuster hemellichaam lieten lopen, nam de interesse voor maanmissies midden jaren 70 af. Nu, bijna 50 jaar later is de maan weer...

Technology11.08.2023

Russen op weg naar de maan

Voor het eerst in anderhalf jaar een raket gelanceerd die niet op Oekraïne gericht is
Mysterie rondom hoge stralingspieken rond Chernobyl breidt uit

Het is inmiddels al bijna anderhalf jaar oorlog in Oekraïne. De Russen vielen het land binnen en zijn niet meer weggegaan. Tijdens de invasie waren er hogere pieken in straling waargenomen rondom Chernobyl. De verklarin...

Cybercrime08.08.2023

Mysterie rondom hoge stralingspieken rond Chernobyl breidt uit

Airbus bezorgt over de staat van haar toestellen in Rusland

Door de oorlog in de Oekraïne mogen Westerse bedrijven al bijna een jaar niet meer handelen met Rusland. Veel bedrijven hebben zich dan ook al teruggetrokken uit het land. Dat geldt ook voor het onderhoud van Westerse p...

Technology20.02.2023

Airbus bezorgt over de staat van haar toestellen in Rusland

Russische luchtvaartmaatschappijen kunnen onderhoudsschema's niet meer volhouden
Fun: ‘Referendum’ vraagt Russen zich aan te sluiten bij Nederland

Arjen Lubach staat bekend als een notoire grappenmaker. Natuurlijk, smaken verschillen en je moet ervan houden. Zoals de hilarische America First, Netherlands Second video uit 2017 aan het adres van toenmalig net gekozen...

Entertainment23.09.2022

Fun: ‘Referendum’ vraagt Russen zich aan te sluiten bij Nederland

Russisch ruimtestation ROSS is kleinschalig, maar met grote ramen

De Russen hebben besloten om niet meer mee te doen met een nieuw International Space Station. Het wil een eigen ruimtestation ontwikkelen waar alleen kosmonauten werken (Russische astronauten). Het eerste ontwerp is alva...

Technology17.08.2022

Russisch ruimtestation ROSS is kleinschalig, maar met grote ramen

De Russen zijn klaar met het ISS

Rusland heeft de knoop doorgehakt. Na enkele ‘dreigementen’ is het nu zeker dat ze het ISS gaan verlaten. Vanaf 2024 zullen zij het ruimtestation van de gezamenlijke ruimtevaartorganisaties letterlijk de rug toe kere...

Technology27.07.2022

De Russen zijn klaar met het ISS

UPDATE: Exit niet 2024, maar in 2028, als het eigen ruimtestation operationeel is

Verder lezen over Technology

Man creëert een werkende e-bikebatterij van weggegooide vapes

Vapen is in Nederland mede door wet- en regelgeving niet zo populair, maar in andere landen wel. Deze creatieveling maakte er een e-bikebatterij van.

Technology05.11.2024

Man creëert een werkende e-bikebatterij van weggegooide vapes

10 momenten dat The Sphere in Las Vegas er fantastisch uitzag

Je kunt The Sphere natuurlijk naast de Ziggodome leggen en dan zeggen dat het allebei gebouwen zijn met een visueel effect, maar dat is toch niet helemaal hetzelfde, he? Dit zijn 10 momenten waarop The Sphere er fantastisch uitzag.

Technology19.10.2024

10 momenten dat The Sphere in Las Vegas er fantastisch uitzag

AI-toekomst schudt op zijn grondvesten met kelderende Big Tech-aandelen

Big Tech zit in de problemen. In een paar dagen tijd zijn de grootste techbedrijven ter wereld honderden miljarden kwijt.

Technology06.08.2024

AI-toekomst schudt op zijn grondvesten met kelderende Big Tech-aandelen

De Nijmeegse Vierdaagse start met een digitale vluchtstrook

Er doen meer dan 45.000 mensen mee met de Vierdaagse qua wandelen, maar door de Vierdaagse-feesten is het nog veel drukker in de stad Nijmegen.

Technology15.07.2024

De Nijmeegse Vierdaagse start met een digitale vluchtstrook

Man dacht Iron Man te zijn maar zijn eigen EHBO faalt

Supergaaf hoe Iron Man met magneten werkt, maar dat is niet iets dat je thuis moet proberen. Dat deed een man uit Wuhan helaas wel.

Technology11.07.2024

Man dacht Iron Man te zijn maar zijn eigen EHBO faalt

De ruimte ruikt naar… rotte eieren?

We hebben het vaak over de oneindigheid van de ruimte, de temperatuur en natuurlijk het feit dat er geen geluid bestaat. Maar wat we ons misschien niet vaak genoeg hebben afgevraagd is: hoe ruikt de ruimte eigenlijk?

Technology09.07.2024

De ruimte ruikt naar… rotte eieren?

In Brabant is het aantal startups met 22 procent toegenomen

Het aantal Brabantse startups is sinds 2020 spectaculair gegroeid. Met 1462 startups heeft Brabant nu de op twee na grootste startup-populatie van alle Nederlandse provincies. Dit is een stijging van bijna 22 procent ten opzichte van 2020, toen er 1200 startups waren. Deze cijfers komen naar voren uit het vandaag gepubliceerde Birch-rapport, dat in opdracht van startuporganisatie Braventure is uitgevoerd.

Startups27.06.2024

In Brabant is het aantal startups met 22 procent toegenomen

Formule 1-auto’s in 2026 worden kleiner en duurzamer

Het is voor de tweede keer sinds 2022 dat de FIA nieuwe regels bepaalt voor de auto's. Wat vooral opvalt is dat de auto’s kleiner worden.

Automotive07.06.2024

Formule 1-auto’s in 2026 worden kleiner en duurzamer