PICNIC profileert zich in 2012 niet alleen als een jaarlijks festival, maar als een Europees platform voor innovatie en creativiteit. Dit betekent meer bijeenkomsten, spinoffs in de vorm van een business club en internationale City Salons. Het festival zelf is op 17 en 18 september in EYE Film Instituut in Amsterdam. Het thema: “Rise of New Ownerhip, the shift from top down to bottom up”. Met andere (Engelse) woorden crowd sourcing, co-creation en open design.
Op 15 mei was de Innovation Mash Up in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam onder het vrolijke motto: “Learn from people who are smarter than you!” Twee lezingen sprongen er wat mij betreft uit, die van Marja Zonnevylle (Site Manager Shell Technology Centre Amsterdam) over scenariodenken (“creëer herinneringen van de toekomst”) en die van Andréa Mallard (Design Director IDEO) getiteld “Why Mindset matters more than method” waarin zij bijzonder aanstekelijk uitlegde waarom je een open cultuur niet kunt opdringen.
Ook noemenswaardig was de middagworkshop ‘Serious Play with LEGO‘ waarin onschuldige LEGO-blokjes worden gebruikt om serieuze kwesties te modelleren. En de ontwerpers van Open Design losten gedurende de dag problemen op van bezoekers met gebruik van mindmapsoftware Frontwise, raw design en (jawel) pen en papier. Uitdagingen waren o.a. een blikopener voor links- en rechtshandigen; een subtiele manier om gewekt te worden en een app voor de eenzame stedentoerist.
Scenario Thinking
“Hoe meer we ons kunnen voorstellen van de toekomst, hoe succesvoller we kunnen zijn”, aldus Marja Zonnevylle van Shell. “Daarom werken wij met scenariodenken: het creëren van herinneringen van de toekomst, zodat we robuste beslissingen kunnen nemen wanneer zich een drastische verandering voordoet.” Denk daarbij aan een oliecrisis, oorlog, aanslag of een ineenstortende EU. Niemand wil te veel stil staan bij de mogelijke risico’s en ontwikkelingen die leven of werk kunnen raken, maar toch is dat wat nodig is.
Eigenlijk was het een redelijk complex verhaal, maar waar het op neerkomt is dat je uitersten bedenkt voor een situatie in het nu. Tussen extreem slecht en extreem goed, tussen bijvoorbeeld diversificatie en specialisatie of (voor de ZPP’ers onder ons) loondienst versus ondernemerschap. Dat resulteert is een matrix met vier vlakken. Je bevindt je zelf in het centrum van de matrix en alles daarbuiten is de toekomst. De grote truc is een oplossing te vinden die in alle vier de scenario’s overeind blijft (voor details, zie een ouder en langer interview met Zonnevylle hier).
Een ander geliefd thema van Zonnevylle is de kunst van het falen. “Leren van fouten is zijn gewicht in goud waard. Omarm je fouten, geef ze niet weg aan een ander, bestudeer ze, leer van ze en maak daarna betere fouten.”
Mindset over Method
Andréa Mallard is design director bij IDEO, de bedenkers van design thinking. Daar wil ze liever niet meer over praten (“I’m super bored with it”), ze legde liever uit waarom IDEO zo’n geweldige plek is om te werken. Ze deed dat zo aanstekelijk dat aan het eind minstens 20% van de zaal haar collega wilde worden. Hier zijn haar ’ten cultural quirks that make IDEO work’ en voor wie (nog) geen fietsen aan het plafond heeft, een busje binnenshuis ombouwt tot kantoorplek of bezoekers bestookt met papieren pijltjes: “You can fake it a little until you make it”. Maar alleen een beetje, want openheid, creativiteit, betrokkenheid en plezier moet je uiteindelijk echt voelen. Werk je in omgeving waar alle creativiteit en plezier de kop worden ingedrukt, begin dan klein. Verzamel tien collega’s om je heen en begin met spelen. Wees wel goed voorbereid om je manager uit te leggen waarom wat je doet, goed is voor de creativiteit in je werkomgeving.
1. Rituelen versus regels Niet de regels scheppen de sfeer, maar de manier waarop ze worden gevolgd. Bij een brainstormsessie bij IDEO mag iedereen de idiootste dingen roepen. De regel is dat deze worden geaccepteerd met de tekst: “voortbouwend op wat hij/zij net zei…” Ideeën worden zo van iedereen en hebben een stevig draagvlak.
2. Spelen versus werken De gekste dingen gebeuren bij IDEO, maar niet zonder reden. Spelen is niet het tegenovergestelde van werken, zegt Mallard. “If it isn’t fun, it isn’t work.” Helaas mogen we als buitenstaanders niet bij de website van IDEO waar alle idioterie verzameld staat, waaronder de volgende tekst boven een pleerol in een heren-WC: “What would McGyver do?”
3. Persoonlijk versus Professioneel In haar eerste week barstte een manager in huilen uit bij een personeelsbijeenkomst omdat hij iemand had moeten ontslaan. Mallard was geschokt, maar haar collega’s keken nergens van op. Het is de betrokkenheid die het soms onmogelijk maakt om emoties buiten te houden en dat is geen schande. “Iedereen huilt bij IDEO.”
4. Falen versus Slagen Het vieren van fouten klinkt makkelijk, maar is het niet. Daarom organiseerde IDEO laatst een Fail Talent Show, waarin iedereen mocht laten zien wat hij graag zou willen kunnen, maar beslist heel slecht in was. De boodschap? “Een slecht idee kan de basis vormen voor een goed idee.”
5. Ruimte versus Rotzooi De juiste omgeving stimuleert creativiteit en gewenst gedrag. Hoe graag je ook wilt samenwerken, als je daarvoor zeven trappen op en af moet, werkt dat niet. “Serendipitous encounters are not about the fussball table.”
6. Prototypen versus Perfectie Als een idee tijd en geld kosten om uit te werken, dan laat je het ook niet makkelijk los. Bouw prototypes daarom zo goedkoop en zo snel mogelijk. Test het idee, niet de uitvoering ervan.
7. Empathie versus Aanname Hoe vaak horen we niet van consultants dat de klant een idioot is? Dergelijke aannames zijn geen vruchtbare grond voor samenwerking. Begrijp de klant of opdrachtgever als mens. Voel empathie, vind het als je het niet direct voelt. Werk voor hem omdat je dat wilt.
8. Vergeving versus Toestemming Creativiteit bloeit op wanneer je achteraf vergeving vraagt in plaats van toestemming vooraf.
9. Doel versus Prijs Vraag jezelf af waarom je ook voor niets voor deze klant zou willen werken. Dat geeft je een doel hoger dan alleen maar de centen binnen halen.
10. Uitdagers versus Bekeerlingen Mensen nemen vaak mensen aan die op hen lijken. Dat resulteert in een echoput op het werk. Huur jezelf niet in, vind iemand die je uitdaagt.
Jeroen is al meer dan 15 jaar betrokken bij Dutchcowboys. Voornamelijk als digital content creator. En dan voor alle titels van The Blogidea Factory. Liefhebber van advertising, entertainment, tech, gadgets, en eigenlijk alles online.