Waar Nederlandse musea naartoe moeten

De hele donderdagmiddag kon je tijdens PICNIC een bezoek brengen aan “Open Museum” waar de stand van zaken rondom musea online besproken. De middag had meerdere sprekers, maar ik wilde er eentje even uitpikken, te weten die van Sebastian Chan.

Sebastian Chan is een van de pioneers in de Australische muziek business. Ook een van de leading voices als het gaat om musea. Hij is Manager of the Web Services Unit in het Powerhouse Museum.

Chan liet de mogelijkheden zien voor collaborative creation voor musea. Powerhouse is een van de voorlopers als het gaat om online activiteit in de museumbranche. Ze hebben daarbij een vooruitstrevende ‘open’ blik waarbij gekeken wordt naar dat wat de bezoeker wil en kan. Zo zijn ze social, hebben ze een Flickr groep en werken ze daarmee erg veel samen met de bezoekers van die groep en uiteraard hebben ze ook een blog.

Waarom wil Powerhouse open zijn? Volgens Chan om nieuwe waarden te creëren van oude waarden. Het Powerhouse geeft bijvoorbeeld hoge kwaliteit foto’s gratis weg. Daarmee werden vervolgens nieuwe dingen online gemaakt, een echt staaltje co-creation. Chan haalt de long tail aan: dat wat nooit eerder aan publiek getoond is kan worden getoond.

Museums zouden online bezoekers veel meer moeten connecten met andere bronnen. Daarbij moet het zo makkelijk mogelijk gemaakt worden om zowel interne als externe bronnen te vinden. Powerhouse probeert daarbij ook de gebruiker te helpen met onderdelen als ‘bedoelde u…’ als er geen zoekresultaat is terug te vinden (waarbij ze gebruik maken van Google). Dit soort dingen zijn volgens Chan de ‘free stuff’ een museum kan doen. Opvallend daarbij is dat van alle objecten die op de site terug te vinden zijn 95% in de laatste 10 weken minimaal 1 keer bezocht.

De flickr collectie van Powerhouse is interessant. Ze hebben een flickr community opgezet waar de foto’s niet alleen vrijelijk gebruikt konden worden, maar ook foto’s konden worden toegevoegd door de leden. Daardoor krijg je het leuke effect dat foto’s die in het museum hangen worden ‘gereproduceerd’ door gebruikers: foto’s van toen en nu.

De community wordt ook gebruikt om meer uit te vinden over de onderwerpen die op de foto’s te zien zijn. Er wordt door gebruikers informatie gegeven die het museum zelf nog niet had. Het museum doet daar ook actief aan mee door vragen te stellen “help us find this location”. Ze gebruiken ook de tags van Flickr om zo meer constitentie in de tags te krijgen.

Daarbij spreekt hij van ‘Bridging the semantic gap’. Hij haalt een voorbeeld aan van een foto waarop vier mensen stonden die geïdentificeerd waren. Op de achtergrond stond nog iemand. Door in te zoomen kon je die zien. Uiteindelijk werd deze geïdentificeerd door gebruikers.

Powerhouse maakt verder ook gebruik van de bekende 2.0-tools: ze hebben RSS, je kan inschrijven op search en verwijzen naar externe bronnen. Die bronnen krijgen bovendien ’toegang’ tot de content van powerhouse.

De content wordt dus ook extern aangeboden. Tot slot laat hij ook zien dat ze door gebruik te maken van flickr en Google Map mashups een breder beeld creeren dan alleen het museum. Ze willen meer dingen gaan samenbrengen dan alleen dat wat in het museum staat. Dus ook monumenten, demografische data en meer.

Locatie is ook belangrijk. Noem het “The Museum without walls.” Bezoekers kunnen zoeken op locatie. hierbij is wel een probleem met accuraatheid. Bovendien wil soms niet iedereen (bijvoorbeeld een kunstenaar) dat bekend is waar het gemaakt is of waar de collecties zich nu bevinden.

De openheid is er natuurlijk niet zomaar, je moet er wel een aantal voorwaarden aan hangen:

– deep rich content is nodig
– Flexible IP en rechten
– Gebruik maken van veel doorways

Chan besluit zijn presentatie met een aantal vragen die open blijven staan voor de museumwereld:

– verwachten we teveel?
– waar zijn de nieuwe rechtenmodellen?
– kunnen we reputatie en vertrouwen opbouwen?
– hoe ondersteunen we de sociale needs van communities?
– hoe transformeren we businness modellen in  de sector naar werkend in dit model?

Vragen die nog meer vragen oproepen. Wat Chan liet zien was zeer interessant en een goed voorbeeld voor Nederlandse en Europese musea. De belangrijkste vraag is of ze dat gaan doen.