Hoe lang bestaat Spotify al? Enig idee? Het wordt steeds moeilijker om je een tijd in te denken dat je nog verplicht was om te hannesen met CD’s of zelfs bandjes om muziek ‘over te nemen’ van iemand, maar het is maar acht jaar geleden dat Spotify in de eerste versie online kwam. Niet toevallig waren daar een heel aantal mensen uit de toenmalige software-piraterij scene bij betrokken waren, waarvan de beruchtste Ludvig Strigeus was, de bedenker van uTorrent. Die realiseerden zich ook dat het niet slecht zou zijn om een legaal alternatief te hebben dat zo gebruikersvriendelijk werkte dat het voor iedereen behalve de allergrootste vrekken een heel goed alternatief was voor het structureel stelen van muziek.
Inmiddels is Spotify de 100 miljoen gebruikers voorbij en weten we niet beter dan dat muziek uit de lucht wordt getrokken waar en wanneer we dat ook maar willen. Apple Music, Amazon, Pandora, Tidal, mogelijkheden te over om muziek te luisteren tegen een schappelijke prijs, dus het zal toch zo goed als voorbij zijn met de muziekpiraterij? Je zou het wel denken.
Dat er nog steeds mensen zijn die het vertikken om te betalen voor een muziekcatalogus werd wel bewezen toen een paar weken geleden het bericht naar buiten kwam dat de Franse politie What.CD, een van de grootste muziektorrent-sites ter wereld, had opgerold. Op die site, voortgekomen uit een eerdere torrentsite die in 2007 ontmanteld werd door de autoriteiten, stonden enorme aantallen aan albums van alle denkbare artiesten. Je ziet het in de tweet van de afsluiting van What.CD al: de oprichters praten over een “ode aan de menselijke cultuur, waarbij winst en eer niet van belang zijn.” Ze willen eigenlijk niks weten van het hele concept van een muzikant die muziek maakt en een industrie die dat mogelijk maakt en de financiële realiteit die daar bij hoort. Muziek wil vrij zijn, net zoals informatie. Dat idee.
Dat het zo niet echt werkt bewezen de cijfers van de muziekindustrie wel, want die daalden de afgelopen vijftien jaar structureel. Dat wil niet zeggen dat er door niemand geld verdiend werd, maar als geheel genomen begint het nu pas weer op een winstgevend niveau te komen. Bij Spotify wijten ze dat grotendeels aan het Freemium model, waarbij iedereen gratis kan instappen in ruil voor het luisteren van wat reclame en vervolgens blijkt dat mensen de service dusdanig waarderen dat ze het relatief kleine bedrag per maand wel over hebben voor ongestoord muziek luisteren. Zo niet, dragen ze toch iets bij door de advertentie-inkomsten. Het mag dan niet veel zijn, maar het is zeker beter dan via een torrentsite muziek luisteren.
Zo lang het aanbod zo goed als universeel blijft en de muziekdiensten elkaar niet te veel gaan aftroeven met exclusieve albums zal die trend zich alleen maar voortzetten, althans in het Westen. Het maakt ook niet uit of iemand nu alleen op YouTube muziek luistert (of kijkt eigenlijk) want ook daar gaat er iets van inkomsten naar de rechthebbenden. De enige reden om te gaan torrenten moet op dit moment bijna zijn dat hetgene dat je wilt luisteren nergens te koop of te streamen is.
Dat is de andere kant van de medaille: nu dat we er aan gewend zijn dat alles vanaf dag één te streamen is moeten de distributeurs het niet wagen om ook maar enige vertraging te hebben, want het gedeelde consumptiemoment is inmiddels het enige dat ons nog verbindt in een maatschappij waar entertainment naar ons toekomt in plaats van andersom. Beschikbaarheid is dus het devies voor Spotify en de rest, anders zoeken we een andere manier.
En die echte piraten, die hun thuis kwijt zijn geraakt met het verdwijnen van de grote torrentsite? Die hebben zich gehergroepeerd en inmiddels zijn er uit de as van What.CD al een stuk of vijf nieuwe sites herrezen, met nieuwe technieken en nieuwe namen. Het ledenbestand is nog ongeveer hetzelfde, want ze zijn inmiddels gelukkig in de minderheid: de mensen die toegang tot alles willen hebben, maar niet willen weten dat iemand anders alles wel moet maken.
[Afbeeldingen © koldunova – Fotolia]