Alcohol. Goed spul, als je zin hebt in een feestje. Met precies zo’n feestje in het vooruitzicht misschien wel even leuk om bij stil te staan. We weten namelijk allemaal wel dat alcohol je remmingen weghaalt, maar hoe werkt dat precies, lichamelijk? De video van scheikundig YouTube kanaal Reactions legt het ook heel aardig uit, maar weet in elk geval dit: het belangrijkste onderdeel van alle alcohol is ethanol. Ethanol wordt in je bloed opgenomen als je alcohol drinkt en hoe hoger het percentage, hoe meer ethanol-deeltjes zich richting je brein begeven.
Voordat we daar heen gaan eerst nog een andere volkswijsheid: een goede bodem leggen helpt echt als je gaat drinken, want als de ethanol niks op zijn weg vindt richting je buikwand wordt is met een beetje geluk/pech al binnen één minuut bij je brein gearriveerd. Vet en suiker hebben langer nodig om opgenomen te worden, dus die kapsalon kun je beter naar binnen werken vóór je uitgaat, als je het wat langer vol wilt houden.
De ethanol gaat in je brein twee verschillende receptoren blokkeren: de GABA en de NMDA. Nee, niet MDMA, die doet weer andere dingen. Eerst de GABA: dat is het gedeelte van het brein dat je gedrag enigszins begrenst. Als de ethanol daar aan gaat hangen zorgt het dat die GABA-receptoren minder vaak aanslaan, waardoor je kalmer en minder bang bent om dingen te doen waar je later spijt van gaat krijgen. Bijverschijnsel van de ethanol is trouwens ook dat je brein niet genoeg energie krijgt om volledig te functioneren dus je wordt vanzelf langzamer van begrip.Party on!
Dan de NMDA-receptoren. Als die gedwarsboomd worden gaat je geheugen achteruit en word je een beetje moe. Dat is dus het gedeelte dat er voor zorgt dat je alle uitspattingen die door gebrek aan GABA-controle hebben kunnen gebeuren heel makkelijk kunt vergeten. Het lijkt misschien raar dat je ook moe wordt, want dat is niet altijd gedrag dat je associeert met dronkenschap, maar om dat effect tijdelijk tegen te gaan gebeurt er nog het een en ander in je hoofd.
Er wordt namelijk bij het innemen van ethanol ook nog adrenaline, cortisol en norepinephrine aangemaakt. Dat zijn drie varianten van hetzelfde ding: stimulanten. Je wordt dus actiever, je luchtwegen openen zich verder zodat je meer zuurstof binnenkrijgt en je zintuigen verhoogd functioneren. Daarnaast komt er ook nog dopamine vrij dat weinig anders doet dan je ervan overtuigen dat alles suuuuuuuuuuuuuuperveeeeeeeeeeet is. Die cocktail zorgt er dus voor dat je in elk geval op de korte termijn geen last hebt van die irritante NMDA-moeheid.
Ook interessant: het steeds naar de WC moeten als je aan het drinken bent zit ook intern: ethanol blokkeert andere hormonen, waaronder het antidiuretisch hormoon. Laat dat nou net er voor zorgen dat je water kunt vasthouden, dus loop nog maar een keer want het loopt écht door je heen vanavond. Automatisch gevolg: dehydratie, vreselijke hoofdpijn als je wakker wordt en als je geluk hebt nog wat krampen in je ledematen als gevolg van het gebrek aan hydrateren. Water drinken dus, ze zeggen het blijkbaar echt niet voor niks.
Het wordt nog erger: al je interne organen raken net als jezelf een beetje van het padje af, waardoor je lichaam niet meer optimaal is in je adem reguleren, je spieren aansturen en – no shit – je bloed rondpompen. Ook de interne thermostaat valt hieronder, wat verklaart waarom het buiten echt niet koud voelt met tien gin-tonic in je mik, maar het dat wel nog steeds is.
Tja, en als het feestje voorbij is zijn de effecten van onze feel-good cocktail uitgewerkt, maar de GABA en NMDA-processen zijn doodleuk door blijven draaien en dus ben je kapot en weet je vaak minder dan je zou willen van de dolle pret die je via je social media kunt terugzien, als je pech hebt.
Allemaal vreselijk voor je lichaam en brein dus, maar fuck it: alcohol kan heel leuk zijn als je de processen die spelen niet uit de hand laat lopen. Het is met deze wetenschap in je achterhoofd misschien makkelijker drinken, want je weet nu in elk geval wat er gebeurd is in je hoofd, als je ook niet meer precies weet wat er in de club gebeurd is…
