Komende nacht, bij de start van de Eerste Kerstdag, gaat het jaarlijkse muziekfestijn van NPO Radio2 weer van start. Zes dagen en nachten lang luisteren naar de 2000 beste liedjes zoals die door miljoenen radioluisteraars, en muziekfans, ‘op een rijtje gezet zijn’ tijdens de inmiddels minstens zo populaire stemweek. Overigens laten de échte Top 2000 fans het niet bij luisteren alleen. Ze kijken ook mee op TV. Zes dagen lang worden de beelden van de dj’s en bezoekers van het Top 2000 Café – dit jaar voor het eerst sinds ‘corona’ weer open – live uitgezonden.
Nu kun je jezelf natuurlijk laten verrassen door de muziek, zonder vooraf te spieken welk nummer op welke plek geëindigd is, maar het is ook leuk om de lijst vooraf door te spitten, op zoek naar verrassingen.
Toegegeven, uiteindelijk kom je op oudejaarsavond weer uit bij Bohemian Rhapsody van Queen want het zal niemand verbazen dat dit ook in de lijst van dit jaar weer de onbetwiste nummer 1 is. Daar heeft hij immers bijna al die jaren gestaan, met uitzondering van 2005 toen Boudewijn de Groot met Avond ineens Queen van de eerste plek verdreef. Ook in 2010 en 2014 was er een andere nummer 1: Hotel California van The Eagles – die overigens altijd in de top 5 staat.
In 2015 – het jaar van de aanslagen in Parijs (Bataclan) – kreeg Imagine van John Lennon de meeste stemmen. Met dank aan een Franse pianist die dat nummer tijdens een herdenking speelde. De laatste keer dat Queen niet op 1 stond was in 2020, toen Bohemian Rhapsody verslagen werd door onze eigen Danny Vera met zijn Rollercoaster.
Maar, zo voorspelbaar als de Top 2000 is, zo ondoorgrondelijk is hij tegelijkertijd ook. Zo gebeurt het toch nog steeds dat grote groepen fans van een bepaalde artiest of nummer door allemaal op hetzelfde liedje te stemmen hun keuze een stuk hoger in de lijst laten landen dan zonder hun actie het geval zou zijn.
Over de aantallen stemmen die een artiest of nummer krijgt doet de organisatie van de Top 2000 geen mededelingen. Wel zeggen ze dat er goed gelet wordt op ‘fraude’ en manipulatie van de lijst. In het verleden zijn gevallen bekend van mensen die honderden e-mail adressen aanmaakten om evenveel stemlijstjes te kunnen indienen en zo hun favoriete nummer in, of hoger in, de Top 2000 te krijgen. Dat soort fraude wordt inmiddels wel ondervangen, maar het is voor een (grote) fanclub natuurlijk nog altijd mogelijk om afspraken te maken zodat een bepaald nummer hoger eindigt.
Een goed voorbeeld daarvan is de titelsong van Pokémon, Gotta Catch ‘m All van Jason Paige. De fans van de tekenfilmserie (en game) slagen er al acht jaar op rij in het nummer, dat ooit binnenkwam op 1666, in de top 200 te houden. Dit jaar is hij weer 23 plekken gestegen, naar 142.
Lobbyen voor een nummer mag op zich dus, maar de Top 2000 probeert daar wel paal en perk aan te stellen. Zo was in 2007 een nummer van Ede Staal, ’T Het Nog Nooit Zo Donker West, tijdens de stemweek op weg naar de Top 10, met dank aan een grote actie van Radio Noord die alle Noorderlingen opriepen op dat nummer te stemmen. De Top 2000 greep in en sloot het nummer uit van deelname. Bijzonder, want twee jaar eerder was het juist een lobby van NPO Radio2 zelf die resulteerde in de nummer 1 notering van Boudewijn de Groot.
De afgelopen uren heb ik de complete lijst van de Top 2000 doorgespit, op zoek naar bijzondere noteringen. Het voert te ver om alle ‘verrassingen’ hier te bespreken, maar een paar wil ik wel benoemen. De eerste die mij opviel was het nummer Noodgeval van Goldband. Dat is dit jaar de hoogste nieuwe binnenkomer op 55. Een nummer uit 2021 dat tijdens een optreden van de band op Lowlands ineens enorm populair werd. In de Top 40 kwam hij nooit hoger dan de zesde plek, maar de voormalige stucadoors uit Den Haag hebben een groot deel van het Top 2000 publiek kunnen ‘strikken’.
Zoals zo vaak met ‘nieuwkomers’ is het afwachten hoe goed hun houdbaarheid is. Volgend jaar kunnen ze zomaar een paar honderd plekken dalen. Dat gebeurt zelfs de grootste artiesten. Kijk maar naar Adele. In 2011 en 2012 stond de Britse zangeres met een hele sloot nummers in de Top 200. De afgelopen jaren, ook in 2022, verliezen haar noteringen steevast tientallen plekken per jaar. Enige uitzondering daarop dit jaar is haar nieuwste nummer, Easy On Me. Die stijgt in zijn tweede jaar nog 29 plekken, naar 428.
Met wie het ook niet goed gaat, dat zijn de noteringen van de Golden Earring(s). Van de tien snelste dalers zijn er maar liefst zes van de Haagse rockband. Daarbij zitten ook grote hits, zoals Bombay, Weekend Love en Back Home. De grootste daler is overigens een nummer van Marco B. maar de reden daarvoor moge gevoeglijk bekend zijn. De snelste stijger van 2022 is het ‘gelegenheidsduo’ Silk Sonic (Bruno Mars en Anderon .Paak). Zij gaan met Leave the Door Open 1443 posities omhoog, naar 411.
Kunst wordt altijd meer waard wanneer de kunstenaar overlijdt. In de Top 2000 betekent het overlijden van een artiest doorgaans dat zijn of haar songs stijgen. Hoe dichter het overlijden bij de stemweek ligt – en dus nog vers in het geheugen – hoe beter. Ja, dat is een lugubere opmerking. Uiteraard speelt ook de bekendheid van de artiest op het moment van overlijden, en zijn of haar track-record, een rol.
Dit jaar moesten we relatief laat in het jaar (dus ‘dichtbij’ de stemweek voor de Top 2000) afscheid nemen van Christine McVie van Fleetwood Mac. En ja, alle 20 noteringen van deze band stijgen. Van enkele tientallen tot vele honderden plekken. Het favoriete nummer van Christine McVie, Songbird, dendert 461 plekken omhoog, de top 100 in. Tsja, de wondere wereld van de Top 2000.