Online fraude blijft een groot probleem. Cybercriminelen worden steeds behendiger, en hebben nu ook krachtige AI tools tot hun beschikking om nog beter voor de dag te komen. Awareness blijft king als het gaat om cybercriminaliteit. Daarom is het ook belangrijk dat iedereen iets afweet van cybersecurity. Mensen moeten vooral zelf in kunnen zien of herkennen dat er iets niet klopt. En moeten dan ook vooral niet te snel beslissen of tot actie overgaan.
Uit nieuw onderzoek blijkt namelijk dat 44% van alle Nederlandse online fraudegevallen mogelijk voorkomen had kunnen worden als het slachtoffer niet direct tot handelen over was gegaan, maar heel even de tijd had genomen om erover na te denken. Oplichters verleiden hun slachtoffers om zo snel mogelijk te klikken. Daarbij maken ze dankbaar misbruik van de menselijke eigenschap om in een urgente situatie direct en vanuit emotie te reageren. Maar uit het onderzoek blijkt dat het beoordelingsvermogen van slachtoffers daardoor tijdelijk afneemt. Door je hier bewust van te zijn en iets langer de tijd te nemen, kunnen volgens de bank jaarlijks vele honderdduizenden fraudegevallen worden voorkomen.
Dit en meer blijkt uit een onderzoek gehouden onder een groep van 500 slachtoffers van online fraude, uitgevoerd door Ipsos in samenwerking met ABN Amro. Een aantal van de belangrijkste bevindingen op een rij:
Online fraudeurs zijn meesters in het creëren van een schijnbare vorm van druk. Wanneer een ‘vriend’ of ‘familielid’ laat weten in directe financiële nood te verkeren, en zegt geld nodig te hebben om bijvoorbeeld de laatste vlucht naar huis te boeken, is het logisch direct te willen helpen. Als achteraf blijkt dat het om een oplichter ging die zich voordeed als een bekende, is het kwaad al geschied. Bijna vier op de tien slachtoffers (37%) geven dan ook aan een vorm van (tijds)druk te hebben ervaren op het moment dat de online fraude werd gepleegd. De helft van de slachtoffers (48%) geeft aan dat ze graag snel wilden handelen en heeft daardoor niet gecontroleerd of de situatie wel klopte.
“Bij een gevoel van urgentie is het menselijk brein geneigd zo snel mogelijk tot handelen over te gaan”, vertelt consumentenpsycholoog Patrick Wessels “Bij zulke primaire reacties hebben emoties vaak de overhand. Door afstand te nemen van een situatie en jezelf wat tijd te gunnen zwakt die emotie af. Dat maakt het makkelijker om een fraudepoging te herkennen.”
Dat slachtoffers zich ertoe laten verleiden om te snel tot actie over te gaan, blijkt eveneens uit de onderzoeksresultaten. Meer dan de helft (55%) van de fraudeslachtoffers geeft aan dat ze waarschijnlijk in de gaten hadden gehad dat er iets niet klopte, als ze iets meer tijd hadden genomen. Door niet direct tot handelen over te gaan, maar jezelf heel kort de tijd te gunnen om te controleren of iets echt of nep is, kan veel leed voorkomen worden. Het beeld dat uit het onderzoek naar voren komt, is dat de rationele beoordelingsmodus slechts momenten later de overhand lijkt te nemen: tweederde van de slachtoffers van online oplichting (66%) voelde argwaan en geeft aan op nader onderzoek uit te zijn gegaan, vlak nadat ze in de val zijn gelopen.
[Fotocredits – Thaut Images © Adobe Stock]
