De veiligste plek voor backups is op tape in een Nederlandse bunker

De cloud is inmiddels bijna een soort grap geworden omdat er zo veel mensen zijn die het er over hebben zonder precies te weten wát het nu eigenlijk is. Het grapje gaat “The cloud is just someone else’s computer” maar dat dekt de lading ook niet helemaal. Datacenter na datacenter wordt volgestouwd met identieke hardware die daarna geautomatiseerd allerlei dingen gaat doen voor andere ondernemingen.

Met die ‘dingen’ wordt vaak ook opslag bedoeld. Er komt wat binnen in een datacenter en al die data moet natuurlijk ook ergens opgeslagen worden. Cloudsystemen, bedrijfsgegevens, databases, alles moet veilig blijven want als een van de computers of schijven het begeeft (of ze begeven het allemaal tegelijk door een catastrofale storing) moet er ook een backup van je backup zijn.

Gewoon opnemen op een bandje

Die backups worden als je het een beetje duurzaam wilt aanpakken gedaan met tape. LTO-tape, of Lineaire Tape-Open om precies te zijn. Vergelijkbaar met een hypergeavanceerd cassettebandje kan een LTO-tape tegenwoordig zo’n dertig terabyte aan data opslaan en feilloos weer teruglezen. Zo’n tape kan elke dag ‘gedraaid’ worden en dan is er van de staat van die dag in elk geval een backup. Tapes gebruiken geen stroom om de opslag vast te houden, zijn daarnaast ook nog eens een stuk goedkoper én makkelijker te transporteren dan harde schijven. Dat is niet alleen voor datacenters een optie, maar ook voor bedrijven die hun eigen backups willen of moeten draaien omdat hun systemen niet cloud-fähig zijn. Die tape moet natuurlijk wel óók ergens opgeslagen worden en daar zijn ook speciale bedrijven voor.

Één daarvan is BackupNed, die zich gespecialiseerd hebben in het duurzaam veiligstellen van alle soorten tapes. Dat betekent dat ze doorgaans dagelijks bij datacenters en bedrijven langsgaan om de tape-backups op te halen. Die worden dan vervolgens veilig en klimaat-gecontroleerd opgeslagen, zodat de magnetische banden niet op de een of andere manier aangetast kunnen worden. De reden dat die tapes off-site worden opgeslagen is dat het nog een extra laag veiligheid toevoegt aan de backup. Het maakt bijvoorbeeld ransomware-aanvallen een stuk minder effectief, want je kunt je data makkelijk en efficiënt reconstrueren.

Veilig in de bunker

Bij BackupNed hebben ze een wel heel bijzondere locatie om die tapes op te slaan: een ondergrondse bunker die in de jaren ’50 is gebouwd. Natuurlijk wordt die niet in originele staat gebruikt, maar is de ruimte van ongeveer 700 vierkante meter helemaal gemoderniseerd. Een bunker is natuurlijk heel veilig, en net zoals veel datacenters worden gebouwd waar het niet te warm is ligt het voor de hand om opslag van semi-fragiele magneetbanden daar te doen waar het minste mis kan gaan. En voordat je het vraagt: ja, de bunker ligt wel zes meter ondergronds, maar ook gewoon 60 meter boven NAP.

“Wij regelen de zaken precies zoals we het zelf graag zien. Bedrijfsgegevens zijn wat ons betreft van onschatbare waarde. Ze vormen de fundering van een bedrijf en zo behandelen we de data van onze klanten ook”, zo zegt Commercieel Directeur Dirk Rood dat zelf. En terecht: je moet er niet aan denken dat je bedrijfsgegevens verloren gaan en je letterlijk alles kwijt bent. Rood vertelt dat bijna alle bedrijven die met veel data werken hun backups op tape doen. Van YouTube tot zorgverzekeraars, iedereen gebruikt de methode. “Het is niet alleen de goedkoopste opslagmethode, maar ook de meest milieuvriendelijke. Een tape draai je één keer en dan sla je ‘m op, dus je hebt geen servers of stroom nodig om de data te behouden. De fabrieksgarantie op tapes is dertig jaar, dus dat is voor de meeste bedrijven meer dan genoeg.”

Zo. Veel. Data.

Natuurlijk zijn er uitzonderingen: patiënt-data bijvoorbeeld, die wordt ‘voor altijd’ opgeslagen en dan wordt er dus ook om de zoveel jaar gekeken naar de tapes en worden ze eventueel ‘overgespoeld’ naar een nieuwere tape. Dat is dubbel handig, want naarmate de LTO-tapes meer kunnen opslaan kost een archief na het kopiëren dan ook ineens een stuk minder ruimte in de bunker. Dat is maar goed ook, want hoewel er ook al een tweede bunker klaar staat voor nog meer gegevens neemt het aantal bytes dat wordt opgeslagen bijna astronomisch toe. Waar eindigt dat? “Dat weet niemand” lacht Rood. “Het komt wel eens ter sprake bij klanten, maar de meesten gaan er gewoon van uit dat de opslagcapaciteit van de tapes net zo hard blijft groeien als de data die er op wordt gezet. Tot nu toe is dat ook zo en we hebben nog genoeg ruimte om te groeien.”

Daarbij is het wel een voordeel dat oude data juist door de explosieve groei van nu relatief makkelijk te bewaren is. Vergelijk het met een harde schijf die je zelf vast thuis gebruikt om oude backups op te bewaren. Hou ouder het systeem of mapje dat je hebt opgeslagen, hoe makkelijker het is om mee te nemen naar een eventuele nieuwe harde schijf of backup, want die is qua capaciteit toch vaak enkele malen groter dan wat je hiervoor had. Met LTO-tape werkt het precies zo, maar dan op veel grotere schaal. Of je als bedrijf nog wat doet met die data uit 2001 is nog maar de vraag, maar het is wel zo prettig om te weten dat het er is. “We doen dit nu al 23 jaar”, zo zegt Rood. “Ik ben benieuwd welke bestanden op die eerste paar tapes eigenlijk nog te openen zijn met de huidige software.” Want ja, als je die WordPerfect 5.1 bestanden echt wilt bekijken heeft dat vermoedelijk nog wel wat voeten in de aarde. Maar ze zijn er nog, en dáár gaat het om.

Vertrouwen is alles

Opslag draait allemaal om vertrouwen en dat moet je verdienen, zeker als je voor je klanten de laatste stop bent voor “sorry, maar alles is weg”. Dan wordt het belangrijk om medewerkers te screenen zodat je kunt garanderen dat iedereen vertrouwelijk met de gegevens van andere bedrijven omgaat. Dan zorg je ook dat de tapes zo voorzichtig en geruisloos mogelijk worden opgehaald en vervoerd en dat je vooral geen brokken maakt tijdens het transport.

Je zult wel moeten, als je meer dan 200.000.000 gigabyte (200.000 terabyte) aan data verdeeld over zo’n 100.000 tapes in je bunker hebt liggen. Dan is er maar één ding belangrijk: dat je geen steekjes laat vallen. Dat kan zich iedereen permitteren, maar niet degene die jou en je bedrijf beschermt tegen gevallen steekjes. Dan is een heuse bunker wel een leuk statement om dat kracht bij te zetten. “Mijn kinderen vragen me ook altijd of we in de bunker mogen als het ooit gruwelijk misgaat in de wereld en dat is eigenlijk wel een goed idee” zegt Rood nadat ik voor de grap over een ‘panic room’ in de opslagruimte begin. Tja, als je er van overtuigd bent dat je eigen kinderen veilig zijn in een bunker, dan moet het met die LTO-tapes zeker goed komen.

[Afbeelding © Backuptapes]