De bouwsector heeft het zwaar te verduren vanwege de stikstofproblematiek. Veel bouwprojecten werden stilgelegd omdat eerst een oplossing moest worden gevonden voor de stikstofuitstoot die zo’n project met zich meebrengt. Opvallend, want de bouwsector staat bepaald niet op de eerste plaats waar het deze uitstoot betreft. Maar omdat alle beetjes meehelpen, moeten in elke sector de mogelijkheden bekeken worden om zorgvuldiger met het milieu om te springen. Duurzaamheid is geen keuze meer, het is een keiharde eis geworden.
Op het gebied van duurzaamheid zijn in de bouwsector inmiddels heel wat innovaties. Eén van de zaken waarnaar kritisch wordt gekeken, is het gebruik van traditioneel cement. Dit vormt van oudsher een grote bron van CO2-uitstoot, terwijl innovatieve bindmiddelen ervoor kunnen zorgen dat die uitstoot aanmerkelijk gereduceerd wordt. Ten dele wordt cement ook steeds vaker vervangen door andere materialen, zoals vliegas, hoogovenslak en kalksteenpoeder. Er zijn ook betonmengsels ontwikkeld die CO2 uit de lucht kunnen opnemen, waardoor je de uitstoot in feite compenseert.
Er is niet alleen een verschuiving zichtbaar op het gebied van de toegepaste grondstoffen. Ook andere technieken dragen bij aan duurzamer beton. Zo bestaat tegenwoordig de mogelijkheid om beton te ‘printen’, waardoor je efficiënter gebruik kunt maken van de aanwezige grondstoffen. Door vervolgens bepaalde bacteriën of chemische stoffen aan het beton toe te voegen, ontstaat een eindproduct dat zelfhelende eigenschappen bezit. Kleine scheurtjes in het materiaal worden hierdoor vanzelf gedicht, met als gevolg dat de levensduur van een bouwwerk verlengd wordt, terwijl er minder tijd en geld nodig is voor onderhoud.
Zowel de fabrikanten van de materialen die voor de betonbouw nodig zijn als de aannemers zelf schakelen steeds meer over naar het gebruiken van hernieuwbare energiebronnen. Bij de fabricage wordt bijvoorbeeld steeds vaker gebruikgemaakt van wind- en zonne-energie. Ook op de bouwplaats is dit natuurlijk mogelijk. Wie rondsnuffelt op de afdeling machineverhuur bij Boels ontdekt al snel dat de meeste machines tegenwoordig elektrisch aangedreven zijn. Ook zijn er allerlei systemen te huren om zo efficiënt mogelijk te kunnen werken op de bouwplaats, bijvoorbeeld met krachtige batterijen die ervoor zorgen dat een project geen vertraging oploopt, ook niet op piekmomenten.
Als we doorgaan met het delven van grondstoffen, raken die uiteindelijk uitgeput en lopen veel processen vast. Bovendien zorgt het voor steeds meer vervuiling en uitstoot als we telkens nieuwe producten blijven produceren. In een circulaire economie worden zo veel mogelijk opnieuw gebruikt. Niet voor niets wordt steeds meer gehamerd op gescheiden afvalverwerking en het inleveren van bijvoorbeeld elektrische apparaten bij de milieustraat. Ook op bouwtechnisch vlak is sprake van recycling. Als je gebruikt beton na een sloopklus vermaalt, kun je het opnieuw gebruiken als grind of als toeslagmateriaal in nieuw beton. Ook bestaan er complete vooraf geproduceerde betonmodules die je bij de sloop van een pand apart kunt houden, om ze vervolgens opnieuw te gebruiken bij het bouwen van een nieuw pand.
Beleidsmakers zien zich voor grote uitdagingen geplaatst om deadlines te halen en toezeggingen waar te maken. Dat leidt tot wijzigingen in de regelgeving die vaak niet voor iedereen duidelijk zijn. Bovendien is de materie zeer complex, waardoor je snel het overzicht verliest. Vanuit dat besef is het instituut Duurzaam Gebouwd opgezet. Hierin worden publieke en private partijen samengebracht om de verduurzaming van de gebouwde omgeving te versnellen. Men is voortdurend bezig met het vinden van praktische oplossingen voor energietransitie, circulair bouwen en klimaatbestendig bouwen, maar ook met belangenbehartiging bij zowel de overheid als het bedrijfsleven, met als doel het beleid te versnellen en barrières weg te nemen.
