Soms moet een product uit de schappen omdat er een verkeerd etiket op zit. Dan staat er bijvoorbeeld niet vermeld dat het op een locatie is gemaakt waar ook noten en pinda’s worden verwerkt: essentiële informatie voor wie allergisch is. Of een verpakking moet worden weggegooid omdat er een bepaalde voedingswaarde mist. Zonde. Een QR-code kan een oplossing zijn, maar dat is niet waarom supermarkten een QR-code willen.
Het is vooral een taalkwestie: door een QR-code te gebruiken hoeven er geen ingrediënten en voedingswaarden meer in het Nederlands te worden gedrukt: dat kan allemaal Engels blijven. Veel mensen zijn erop tegen: het maakt het minder eenvoudig om op een toegankelijke manier te checken wat er zoal in een product zit. Het staat er niet in het Nederlands op, tenzij je een QR-code scant, waarvan veel ouderen bijvoorbeeld niet weten hoe dat werkt.
Toch gaat die QR-code er in de supermarkten wel komen, zo lijkt het. De minister vindt het ook een goed idee van supermarkten. Beljaarts zou er zelfs al voor lobbyen in Brussel. Hij stelt dat het een oplossing kan zijn waardoor producten goedkoper kunnen worden aangeboden. Kunnen: niet moeten. Volgens Economische Zaken zijn etiketten echter wel degelijk een belangrijk onderdeel van onze voedselprijzen en kunnen die dus een wezenlijk verschil maken.
Als Nederlandse supermarkten nu in een ander land een product kopen, dan moeten ze daar verschillende prijzen voor betalen, omdat er weer een apart etiket op moet. Picnic, de online supermarkt, plakt daarom zelf Nederlandse etiketten op de producten: iets dat we bij Xenos ook wel eens hebben gezien. Maar ook dat kost geld en dat is reden voor Picnic om naar het ministerie te stappen voor een oplossing.
Die oplossing is niet zo eenvoudig als een QR-code: zowel in Nederlandse wetgeving als Europese wetgeving is duidelijk te lezen dat het in het Nederlands moet staan (Nederland) en dat het een taal moet zijn die de consument makkelijk kan begrijpen (Europa). Alles in het Engels met een QR-code erbij klinkt alsof dat niet onder die wetten mag vallen. De argumentatie van de supermarkten is echter juist dat je meerdere talen kunt aanbieden via een QR-code. Reden voor de minister om alvast bij de VN, de Wereldgezondheidsorganisatie en in Brussel te vertellen over de plannen met etiketten.
Het is de vraag of er genoeg wordt stilgestaan bij mensen die niet met QR-codes kunnen omgaan. Dit zijn kwetsbare mensen die vaak juist extra op voeding moeten letten, omdat ze bijvoorbeeld een dagje ouder worden en moeten opletten met medicijngebruik. Ook zijn er in Nederland nog steeds opvallend veel mensen digibeet: hoe moeten zij hiermee omgaan?
Lang verhaal kort: de QR-codes komen er voorlopig waarschijnlijk niet, omdat het klinkt alsof een QR-code onwetmatig is. Daarnaast moet er ook rekening worden gehouden met onder andere ouderen, en al meerdere organisaties hebben van zich laten horen: Niet doen, want niet iedereen heeft een smartphone of kan begrijpen wat een QR-code is en hoe je die scant. Voorlopig blijven de etiketten dus nog wel even hoe we ze kennen