De Doomsday Clock is 1 seconde dichter bij middernacht gezet. Klinkt als weinig impactvol, maar nog nooit was die wijzer dichterbij de twaalf dan nu. Met andere woorden: nog nooit stonden we er als wereld zo slecht bij. Een wereldwijde catastrofe is dichterbij dan ooit tevoren.
De reden voor wetenschappers om die Doomsday Clock vooruit te zetten (vorig jaar stond hij op 90 seconden) heeft vooral te maken met militaire toepassingen van kunstmatige intelligentie. Een jaar geleden gaven de wetenschappers ongeveer dezelfde redenen voor de penibele situatie met de Doemdagklok, zoals de oorlog in Oekraïne en Israel, klimaatverandering en AI. Nu is het specifieker: de Russische nucleaire dreiging gooit roet in het eten, naast dus die militaire toepassingen van AI.
Het is dus klokslag 89 seconden voor middernacht, op deze symbolische klok. De voorzitter van de commissie zegt dat er vooral onvoldoende vooruitgang is getoond op de gebieden die in 2024 al hoofdmoot waren voor de Doemdagklok. Dit maakt het beeld op de wereld negatiever dan een jaar geleden, maar dus wel maar met 1 seconde. De wetenschappers hopen wereldleiders wakker te schudden met deze waarschuwing.
Er is steeds minder mogelijkheid om de wijzers verder naar voren te zetten en dat moet je ook niet willen, luidt het advies. Er is wel iets hoopvols gaande, maar de samenwerkingen tussen landen die als gevaarlijk worden beschouwd door het Westen, zorgen dat zelfs het staakt-het-vuren in Israel niet voor een positiever wereldbeeld kan zorgen.
De Doomsday Clock is bedacht door de universiteit van Chicago in 1947 als een soort tegenreactie op het Bulletin of the atomic scientists dat elke jaren daarvoor werd opgericht door Einstein en wetenschappers in het kader van het Manhattan-project. Dat zorgde destijds voor een startklok van 7 minuten voor 12 uur. We zouden echter liever teruggaan naar 1991: niet om onze dancetijd te herleven, maar omdat de klok toen op maar liefst 17 minuten voor middernacht stond: het meest optimische ooit.
Noem ons zwartkijkers, maar op dit moment lijkt zo’n ‘recordtijd’ verder weg dan ooit. Sterker nog, het lijkt er niet op dat dat ooit nog zal terugkomen. Daarvoor zijn we veel te gepolariseerd geworden. Laten we er dus vooralsnog vooral op hopen dat de wijzers van de klok niet op een tijd komen te staan die nog dichter bij twaalf komt. Het spijtige is dat we daar zelf niet in alle gevallen veel invloed op hebben, maar we kunnen het in ieder geval proberen, voordat de bom valt.