Voordat we WhatsApp kenden, voordat we de TMF Chatbox kenden, voordat we zelfs maar MSN Messenger kenden, was er ICQ. Een afgeleide van I Seek You, kortom, een plek om in contact te komen met anderen. En dat kon via het internet, wereldwijd: het werd gezien als een revolutie. Logisch dus dat we in deze editie van de tijdmachine teruggaan naar het jaar 1996, toen ICQ het levenslicht zag.
‘Uh oh!’ Als je dat geluidje hoort, waar denk je dan aan? Je kunt denken aan de monsterhit van Lumidee, of aan de Teletubbies, of gewoon aan: oeps, er gaat duidelijk iets mis. Maar er zijn ook mensen voor wie dat geluid complete alertheid betekent omdat het een melding is van ICQ. Je hebt een berichtje! Waarschijnlijk roept de bloem bovenaan dit artikel al een gevoel van nostalgie bij je op: het logo van de applicatie, die altijd erg minimalistisch was. De foto’s in dit artikel komen van Medium en hierop zie je heel goed hoe het er ook alweer uitzag.
Eigenlijk is deze tijdmachine niet helemaal eerlijk: ICQ bestaat namelijk nog steeds. Het schijnt vooral in Rusland nog populair te zijn. Niet dat ze daar geen moderne communicatiemethoden hebben, maar het is daar gewoon heel goed blijven hangen. Wij missen Hyves ook nog steeds toch? Waarschijnlijk is het zoiets. In ieder geval kijken we toch even terug naar ICQ, want voor ons in het Westen is het echt een app van vroeger.
Het is ooit gestart door Mirabilis, een bedrijfje dat vier Israëlische studenten oprichten. Het was in eerste instantie niet een programma dat je zo even downloadde en dan kon je starten. Het was best ingewikkeld. Je moest verbinden met een specifieke poort op icq.mirabilis.com en dan pas kreeg je toegang. Maar wilde je vervolgens met iemand verbinding maken, dan was het nog steeds ingewikkeld.
Je kon niet even zoeken naar Jeroen de Hooge of Ron Smeets: je moest dan hun ICQ-nummer hebben, dat uit 10 cijfers bestond. En dat was een lang nummer: je leerde dat niet even uit je hoofd. Hoewel, er zijn ongetwijfeld veel mensen die hun eigen nummer nog wel weten, maar verder is het moeilijk, want het waren heel wat nummers: de app begon in 1997 echt te groeien. Toen waren er dagelijks 1,3 miljoen gebruikers online. Bizar, als je bedenkt dat in totaal ruim 5 miljoen gebruikers waren. Als je het had, dan was je er dus wel meteen elke dag te vinden.
Dat werd overigens allemaal alleen maar erger: in 1998 kwamen er vele miljoenen ICQ-gebruikers bij. Het was eind jaren 90 wel iets makkelijker geworden om in te loggen: je kon dan via een ICQ-client inloggen op Windows en Mac. ICQ werd een fenomeen en het was dan ook geen wonder dat er kapers op de kust waren. AOL heeft het uiteindelijk gekocht voor 287 miljoen dollar: een heel groot bedrag, zeker voor die tijd en voor zo’n nieuw soort medium.
De absolute top van ICQ werd bereikt in 2001. Toen waren er meer dan 100 miljoen mensen met een ICQ-account. Maar hoe relatief snel deze applicatie ook was gegroeid: zo snel zouden al die mensen ook weer verdwijnen. Bijna allemaal dan, want de Russen bleven het volop gebruiken: die taalden minder naar nieuwe dingen zoals MSN Messenger en.. AOL Messenger. Ja: AOL had zijn eigen MSN-kloon gemaakt gebaseerd op de tech achter ICQ en stak ook steeds minder geld in de doorontwikkeling van ICQ zelf. In 2010 verkocht het ICQ zelfs aan Mail.Ru (voor 187,5 miljoen dollar, dus dat was een flink verlies).
Het is toen nog wel doorontwikkeld: in 2022 heeft het nog een flinke update gehad. Het is meer een soort WhatsApp tegenwoordig. Hiermee is het zijn charme van vroeger wel een beetje kwijt, maar het heeft in tegenstelling tot veel andere dingen die we in de tijdmachine tegenkomen wel overleefd. Leuk om te zien dat mensen nog steeds met deze bijzondere app aan de slag zijn: het heeft voor veel vriendschappen en zelfs relaties gezorgd.
