Gaten in de zon. Niet in de ozon, maar in de zon: die gigantische brandende bol in de lucht die ons voorziet van warmte, maar indirect ook van zuurstof. Kortom, erg belangrijk om zuinig op te zijn. Nu blijkt dat deze ster der sterren met een zwart gat te kampen heeft. Niet zo’n zwart gat zoals die andere exemplaren in de ruimte, maar wel degelijk een gat. Wat heeft dat te betekenen?
Er zijn nu in een paar weken tijd al meerdere malen gaten in de zon gespot. Is de zon aan het ontbinden? Imploderen? Zijn die gaten gevaarlijk voor het leven op aarde? Onderzoekers hebben zich over de gaten gebogen en komen tot een conclusie die wat verwarrend kan zijn. We gaan het namelijk hebben over corona: niet de ziekte, maar de atmosfeer van de zon (daar komt de naam van het biertje ook vandaan). De atmosfeer van de zon is de corona en daarin zijn diverse zwarte vlekken te zien. Dit heten ook wel coronale gaten.
Die gaten zijn niet gewoon gedeeltes met niks, het zijn een soort tornado’s die gas verspreiden. Ze zijn op de röntgenfoto’s waarop ze te zien waren heel zwart, omdat ze een veel minder hoge dichtheid hebben en wat minder verzengend heet zijn als de zon zelf. Het klinkt als een vreemde gewaarwording, maar het is doodnormaal. Coronale gaten zijn heel gewoon voor de zon. Echter zijn het wel magnetische velden en die kunnen invloed hebben op de satellieten, ruimtevaartuigen, navigatiesystemen en radiocommunicatie, vandaar dat de locatie van die dingen wel belangrijk is om te weten. Bizar eigenlijk dat het zo’n invloed kan hebben, want de zon staat nog steeds 150 miljoen kilometer bij ons vandaan.
Laat het nieuw gevonden gat nou precies zo’n iets gevaarlijker exemplaar zijn. Normaliter zien we de gaten vooral rond de polen, die toch niet op de aarde zijn gericht, maar het nieuw ontdekte gat blaast allemaal zonnewind onze kant op. Zonnewind die het afgelopen weekend op aarde arriveerde. Geladen deeltjes worden met 3 miljoen kilometer per uur op de aarde afgevuurd. Toch zullen we er weinig van meekrijgen: we hebben nog steeds een heel goed werkend magnetisch schild om moeder aarde. Wel kunnen satellieten er last van hebben, maar hiervan hebben we geen meldingen voorbij zien komen.
Sowieso heeft zo’n coronagat ook plussen. Die deeltjes van de zonnewind botsen namelijk met het zuurstof en de stikstofatomen in onze lucht, en daarbij komt energie vrij. Hoe we dat weten? We kunnen het zien. Dat is namelijk het noorderlicht dat we recent ook in Nederland hebben kunnen zien. Die zonnewind is belangrijk en die wordt veroorzaakt door zo’n coronaal gat. Zijn er meerdere van die gaten, dan zien we dus in Nederland eerder het noorderlicht, al alle omstandigheden ernaar zijn. Helder winterweer bijvoorbeeld.
Vooralsnog zijn de coronale gaten dus geen probleem en brengen ze ons juist wel mooie dingen, maar als die gaten toenemen, dan zullen al die tienduizenden satellieten die de ruimte in worden geschoten wel steeds vaker gevaar lopen.
