2023 is het jaar van de kunstmatige intelligentie en waar we dat tot nu toe vooral toegepast zien in relatief onschuldige tools zoals Dall-E (dat kunstwerken maakt) en ChatGPT (dat opstellen schrijft), zijn er ook wat meer verregaande manieren om AI ons als mensheid te laten helpen. Hoewel, helpen: het nieuwe experiment van het Amerikaanse leger zal niet iedereen als even positief beschouwen. Het liet kunstmatige intelligentie namelijk 17 uur lang een gevechtsvliegtuig besturen.
Geen zorgen, het is al even geleden dat de AI dit deed (al kun je je afvragen wat AI dan NU aan het doen is…), het was namelijk in december. Het was, en dat is wel belangrijk om te vermelden: geheel in opdracht van mensen. Het is dus niet kunstmatige intelligentie die van zichzelf dacht: ik ga vandaag eens even een stuk vliegen. Nog niet gerustgesteld? Hier is meer informatie.
Het Amerikaanse Defense Department heeft AI in december op de Edwards Air Force Base in Californië opdracht gegeven om een F-16-achtig gevechtsvliegtuig te besturen. Helemaal zelf, 17 uur lang. Maar die 17 uur is wel verdeeld over 12 vluchten. Het vliegtuig dat werd gebruikt is ook geen heel standaard kist: het is de X-62A Vista die speciaal is gemaakt om mee te experimenteren. En dat werd volop gedaan, want het was niet maar één AI die de controle nam over het vliegtuig. Vier algoritmes waren ermee bezig (maar wel omstebeurt).
Het was echter niet zomaar even wat op de ‘automatisch piloot’ rechtdoor in de vierde versnelling vliegen: er waren allerlei verschillende opdrachten die de AI goed moest voltooien. Stijgen? Check. Landen? Check. Een gevecht houden in de lucht met een ander vliegtuig? In simulatie: check. De kunstmatige intelligentie heeft dus zeker wel bijzondere dingen uitgevoerd. Aan de andere kant gaven we het net al een beetje weg: ook in de huidige vliegtuigen waar mensen instappen neemt technologie het steeds meer over: piloten zijn nog steeds goed geschoolde mensen die weten wat ze doen, maar grotendeels doet het vliegtuig ook heel veel op basis van technologie (om precies te zijn de Flight Management Computer).
Maar goed, dat is heel andere koek dan een gevecht uitvoeren in de lucht. Fabrikant van het vliegtuig, Lockheed Martin, heeft gezegd dat het voor het eerst in de geschiedenis is dat kunstmatige intelligentie in actie is gekomen op een tactisch vliegtuig. Hoewel er op dit moment geen plannen zijn benoemd om meer met AI te gaan doen, blijven de mensen van defensie het X-62-gevechtsvliegtuig inzetten om de zelfvliegende functies te testen.
Hoewel gevechtsvliegtuigen een ver-van-ons-bed-show zijn, is het toch interessant om te zien dat we AI al de sleutels van onze gevechtsvliegtuigen geven. Aan de andere kant lijkt het erop dat de verdere details ‘classified’ zijn. Dus of de AI geen grote fouten heeft gemaakt en in hoeverre er toch menselijk toezicht was, dat is niet bekend. En ja, weten we wel zeker dat het inderdaad voor het eerst is dat AI zelf vliegt in een gevechtsvliegtuig? Er zijn genoeg andere landen met een zeer innovatieve defensie-afdeling. Maar goed, laten we het vooral nog even op die ver-van-ons-bed-show houden.
