Kunstmatige intelligentiehit ChatGPT heeft zich door zijn bijzondere kunnen flink in de schijnwerper gezet, maar hoge bomen vangen veel wind. Scholen zijn er niet blij mee, schrijvers maken zich zorgen en nu is er nog een groep bijgekomen. Grote Amerikaanse nieuwsmedia eisen (volgens Bloomberg) een vergoeding van OpenAI, de maker ervan. Zo zouden hun artikelen zijn gebruikt om de AI te trainen.
Kunstmatige intelligentie is weliswaar intelligent van zichzelf (zo wordt het immers ontwikkeld), het heeft wel een bepaalde basiskennis nodig. Die doet het op door heel veel data te verwerken en zichzelf zo te leren welke patronen er bijvoorbeeld in teksten of andersoortige data voorbij komen. Hoe kun je immers verwachten dat AI bijvoorbeeld een bloem van een foto herkent, als hij nooit heeft geleerd om die bloem eraan te linken? Je zal zo’n AI dus allemaal foto’s van bloemen moeten voeden met daaraan de naam van die bloem verbonden, zodat hij leert herkennen welke bloem welke naam draagt.
Logisch, maar is het wel zo eerlijk dat AI wordt getraind met artikelen van journalisten? Diverse Amerikaanse uitgevers vinden van niet. Dow Jones, het bedrijf achter Wall Street Journal, wil geld zien van OpenAi. Ze geven aan: “Anderen die het werk van de redacteuren van de Wall Street Journal gebruiken om AI-systemen te trainen moeten een licentie kopen om dit te mogen doen. OpenAI heeft ons hiervoor nog niet benaderd,” aldus een adviseur van Dow Jones.
OpenAI heeft nog niet op het nieuws gereageerd, maar heeft eerder al aangegeven dat het inderdaad gebruikmaakt van artikelen van diverse Engelstalige media, zoals CNN, de BBC, New York Times, The Guardian en Washington Post. Daar zijn veel nieuwsmedia het helemaal niet mee eens. CNN heeft zich ook al over de zaak uitgesproken: dat is in strijd met zijn gebruiksvoorwaarden. Het ligt ook wel erg gevoelig: ChatGPT heeft de potentie om het werk van schrijvende beroepen over te nemen. Het voelt daarom extra krom dat juist de artikelen van die schrijvende mensen worden gebruikt om deze ‘vijand’ te trainen.
Aan de andere kant zal het ook weer niet zo’n vaart lopen: er zitten nog veel slordigheden en ongevoeligheden in de teksten van ChatGPT. Ze zitten er niet alleen regelmatig naast: soms is het kant en klare propaganda wat ze verspreiden. Hoe knap het ook is dat het allemaal kan en dat er inderdaad heel vaak waardevolle informatie uitrolt, is het de vraag of het risico van onjuiste informatie niet iets te groot is om zulke krachtige software zo wereldwijd beschikbaar te maken. De website Cnet heeft een tijdje alleen met ChatGPT gewerkt voor al zijn artikelen: dat heeft het vrij snel teruggedraaid omdat de informatie niet klopte. Vooralsnog moeten we het dus zien als een interessant experiment, maar ja: er zijn natuurlijk mensen die hier ook echt in geloven en die misschien wel andere levenskeuzes maken door feitelijk onjuiste informatie.
En ja, beroepsgroepen die zich bedreigd voelen door de golf van AI spreken zich uit. Er zijn meerdere rechtszaken die bijvoorbeeld lopen tegen Dall-E, dat kunstwerken maakt op basis van een paar ingetypte woorden. Die AI moet toch getraind worden op een bepaalde manier en hoewel Vincent van Gogh zelf daar niet meer over kan klagen, kunnen andere artiesten dat natuurlijk wel. En dat doen ze ook. ChatGPT had in januari 100 miljoen actieve gebruikers: die tool is pas een paar maanden uit (!). Het bereikt dus een gigantisch aantal mensen en juist daarom baart de onjuistheid mensen zorgen.
Het is zeker niet alleen ChatGPT dat deze problemen heeft. Ook Bing van Microsoft en Bard van Google staan nog in de kinderschoenen. Google zag zijn beurskoers zelfs flink kelderen toen Bard in één van zijn eerste publiekelijke demonstraties een fout maakte. Bing maakt ook fouten, maar laat zich daarnaast ook qua ‘persoonlijkheid’ niet altijd van zijn beste kant zien. Bing AI zou zelfs heel vaak boos doen tegen gebruikers. Microsoft wil niet dat zijn robot overwerkt raakt: het heeft nu het aantal gesprekken dat je als gebruiker dagelijks met de tech kunt voeren beperkt tot vijftig sessies (met maximaal 5 vragen per keer).
Het is geweldig om te zien welke grote invloed technologie kan hebben, maar veel mensen krabben zich toch wel achter de oren: doen we hier wel goed aan? Hoe zit het met wet- en regelgeving? Wat als al die AI zich tegen ons keert? Door de grote concurrentie is het de vraag of de ethisch dilemma’s die bij deze tools komen kijken wel genoeg aandacht krijgen. Google zou Bard bijvoorbeeld ook veel te snel al wereldkundig hebben gemaakt, maar dat had waarschijnlijk alles te maken met hoe ChatGPT de nieuwe Google werd genoemd door sommige media. Media die nu dus op hun beurt ChatGPT weer aanklagen. 2023 belooft nog een interessant jaar te worden. Als je het volgend jaar hier niet leest, dan misschien op ChatGPT.
