17.04.2023
Technology

Hubble kiekt een sterrenstelsel met ‘tentakels’

By: Ron Smeets

BlogTechnology

Eerder vanmiddag heeft SpaceX en poging gedaan om ’s werelds grootste raket ooit, de ruim 130 meter hoge Starship, voor een testvlucht de ruimte in geprobeerd te sturen. Helaas is die poging onsuccesvol gebleken. Amper negen minuten voor ‘lift-off’ werd besloten de lanceerpoging af te breken vanwege drukproblemen in de brandstoftanks. Blijkbaar was er een bevroren drukventiel. Dat is althans wat Elon Muks kort na de mislukte test op twitter postte.

Starship gaat nog nergens heen, Hubble kiekt intussen vrolijk verder

Kortom, de raket die uiteindelijk vracht en mensen naar de maan en mars moet brengen, gaat voorlopig nog nergens heen. En hoewel Mars, met een enkele reis die minimaal 9 maanden duurt, behoorlijk ver is, kunnen we met telescopen al jaren veel verder in de ruimte turen. Iedereen heeft inmiddels wel de prachtige plaatjes en ontdekkingen gezien die de James Webb Deep Space Telescope in de eerste maanden na zijn activering maakte.

Zijn ‘voorganger’ Hubble heeft ons de afgelopen jaren ook al menig keer versteld laten staan. Het nieuwste voorbeeld daarvan is het kiekje van een sterrenstelsel met ‘tentakels’. Ook wel ‘jellyfish galaxy’ genoemd. Op de foto zie je een sterrenstelsel, JO204 op zo’n 600 miljoen lichtjaar van de Aarde. ‘Onder’ dat sterrenstelsel zijn nevels te zijn die zo ‘hangen’ dat het net lijkt alsof het sterrenstelsel tentakels, of slierten, heeft waardoor het op een kwal lijkt.

Het sterrenstelsel dat op een kwal lijkt (foto: <a href=\
Het sterrenstelsel dat op een kwal lijkt (foto:

Ramdruk

In werkelijkheid zijn het enorme gasnevels die ontstaan zijn door een intens astronomisch proces dat bekend staat als ‘ram pressure stripping’. Ze ervaren ramdruk vanwege hun beweging tegen het intergalactische medium dat de ruimtes tussen sterrenstelsels in een cluster van sterrenstelsels vult.

De sterrenstelsels ervaren een intense druk van die beweging, en als gevolg daarvan wordt hun meer losjes gebonden gas weggestript. Dit gas is meestal het koudere en dichtere gas in de melkweg – gas dat, wanneer het wordt geroerd en samengedrukt door de ramdruk, instort en nieuwe sterren vormt in de prachtige ranken van de kwal

Share this post