De James Webb telescoop is amper iets meer dan een jaar volledig operationeel, maar de ‘ruimtekijker’ die op anderhalf miljoen kilometer van de aarde het universum bekijkt, heeft ons al de nodige mooie plaatjes en waarnemingen opgeleverd. De volgende is ook alweer een feit. NASA heeft namelijk bevestigd dat James Webb de eerste exoplaneet ontdekt heeft. Dat is een planeet die rond een ster draait, anders dan onze zon. Het universum telt volgens berekeningen van wetenschappers misschien wel honderdduizenden, of nog meer, van deze planeten. De uitdaging ligt hem echter in het vinden van die planeten.
De planeet die door de James Webb telescoop ontdekt is, heeft officieel de naam LHS 475b gekregen. Het toeval wil dat deze planeet ongeveer even groot is als onze aarde. De diameter van LHS 475b benadert die van de aarde tot op 99 procent. Er naar toe reizen is helaas geen optie. De ster en zijn planeet liggen namelijk 41 lichtjaar van ons verwijderd.
De ontdekking van de planeet is bevestigd door onderzoekers van het Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory in Laurel, Maryland. Het waren ook deze onderzoekers die besloten om de telescoop eens op het sterrenstelsel van de betreffende planeet te richten. Vervolgens slaagde de Near-Infrared Spectrograph (NIRSpec) van de James Webb telescoop er relatief eenvoudig in de planeet te ontdekken. Daarvoor waren slechts twee transitwaarnemingen nodig.
“Het lijdt geen twijfel dat de planeet er is. Extra bijzonder is het feit dat het ook een kleine, rotsachtige planeet is”, aldus onderzoeksleiders Kevin Stevenson en Jacob Lustig-Yaeger.
Of de planeet een atmosfeer heeft die lijkt op die van onze aarde kunnen de onderzoekers (nog) niet bepalen. Wat met de data van de observaties van de James Webb wel mogelijk is, is het uitsluiten van bepaalde aardse atmosferen. Zo weten ze al zeker dat de atmosfeer – als die er is – van de planeet in ieder geval niet overwegend uit methaangas bestaat, zoals bijvoorbeeld Titan, een maan van Saturnus.
De kans dat het een voor ons ‘bewoonbare’ planeet is, lijkt echter ook klein. Uit de waarnemingen is namelijk af te leiden dat de temperatuur op LHS 475b enkele honderden graden hoger ligt dan hier op aarde. In dat opzicht heeft de nieuw ontdekte planeet mogelijk meer weg van Venus.
Ondanks dat de planeet relatief dichtbij zijn ster staat – ook dichterbij dan Mercurius in ons zonnestelsel, hoeft dat nog niet te betekenen dat er geen atmosfeer is. De ster waar LHS 475b om draait is namelijk een zogenoemde dwergster met een temperatuur die ongeveer de helft is van die van onze zon.
