Dat oudere mensen soms moeite hebben met het wennen aan de vele (ingewikkelde) functies van een smartphone is bekend. Maar dat onze eigen Premier, Makr Rutte, in die doelgroep valt, is toch enigszins opzienbarend. Bovendien zorgt de oude mobiel die hij jarenlang gebruikte nu voor de nodige opschudding. Naar eigen zeggen heeft hij vanwege ‘ruimtegebrek’ op die GSM dagelijks de ontvangen SMS’jes moeten deleten. De vraag is nu of hij daarmee de Archiefwet overtreden is. Dat blijkt uit berichtgeving van de Volkskrant die deze zaak door een Wob-verzoek op het spoor kwam.
De Wet open overheid, voorheen Wet openbaar bestuur, bepaalt dat bewindspersonen voor het bestuur relevante (digitale) berichten moeten bewaren. Sinds 2019 vallen ook SMS’jes onder die wetgeving. De Volkskrant ontdekte naar aanleiding van een Wob-verzoek dat bepaalde SMS’jes die naar de Premier gestuurd waren, via ambtenaren aangeleverd werden omdat de Premier die zelf niet bewaard, maar doorgestuurd had naar ambtenaren om dat voor hem te doen. De reden daarvoor had dus te maken met het feit dat zijn oude mobiele telefoon – Rutte gebruikte in die tijd nog altijd geen smartphone – niet genoeg opslagcapaciteit had.
Omdat de Volkskrant het idee had dat de verstrekte informatie naar aanleiding van het Wob-verzoek niet volledig was, spande de krant een rechtszaak aan. Deze week bleek tijdens de zitting in de rechtbank dus dat de beperkte informatieverstrekking te maken had met de oude GSM van Rutte die daardoor aan ‘realtime archiveren’ deed. SMS’jes die de premier belangrijk achtte, en dus bewaard moesten blijven, stuurde hij door naar ambtenaren. De overige berichten verwijderde hij. Zijn telefoon had, zo stelde de Landsadvocaat, net genoeg ruimte om maximaal 20 SMS’jes te bewaren.
De vraag is nu of de Premier met deze handelswijze de Archiefwet overtreden heeft. Dat moet onderzocht worden. Uiteraard zal volop gespeculeerd worden over het feit of met het ‘realtime archiveren’ ook belangrijke berichten verdwenen zijn en of de Premier daardoor af en toe problemen heeft met zijn ‘actieve herinneringen’. Of nog erger, misschien kwam het hem wel goed uit om af en toe een belangrijk SMS’je te verwijderen. Zoals gezegd, het is aan de Kamer om daar onderzoek naar (te laten) doen.
Waarom Rutte jarenlang het gebruik van een smartphone uitstelde is minstens zo’n interessante vraag. In het ochtendprogramma van WNL, Goedemorgen Nederland, vertelde Minister van Langdurige Zorg dat onze Premier in Den Haag bekend staat als iemand die niet heel erg makkelijk met ‘nieuwe technologie’ overweg kan. Ofwel, een smartphone vond hij te ingewikkeld. Uhm, we hebben het wel over iemand die al meer dan 11 jaar leiding geeft aan een land. In 2009 zou dit excuus nog iets van hout gesneden hebben, maar anno 2022 toch écht niet meer
