Een kind kan de toekomst bepalen: wat een kind nu ziet, neemt hij mee in het scheppen van zijn eigen wereld. UNICEF vraagt daarom vandaag aandacht voor World Children’s Day: omdat alle kinderen op de wereld rechten zouden moeten hebben. Reden voor de organisatie om verschillende plekken in Nederland blauw te kleuren.
20 november is een belangrijke datum voor kinderrechten: het is namelijk de verjaardag van het VN Kinderrechtenverdrag waarin de verschillende landen die zijn aangesloten bij de VN afspraken hebben vastgelegd over de rechten van kinderen in hun land (en eigenlijk over de hele wereld). Het maakt niet uit welke seksuele voorkeur, achtergrond of leeftijd een kind heeft: UNICEF is er voor alle kinderen. Maar niet alleen: het doet het samen met wereldburgers die het naleven van kinderrechten net zo belangrijk vinden.
Vandaag is de Internationale Dag van de Rechten van het Kind: een dag waarop in 1989 pas de officiële basisrechten van kinderen zijn vastgelegd. Een vrij jonge verjaardag dus, maar wel een heel belangrijke. Pas vanaf dat moment werd een kind erkend als zelfstandige drager van rechten. Kinderrechten hebben zeker niet alleen te maken met kinderen die bijvoorbeeld kleding van grote merken maken terwijl ze op school zouden moeten zitten: kinderrechten zijn van toepassing op alle kinderen, dus ook kinderen die in Nederland gewoon naar school gaan. Ook zij hebben recht op privacy, vrijheid van geloof en het kunnen geven van hun mening.
Daar zit meteen iets vreemds, want wist je dat de Verenigde Staten het verdrag niet heeft bekrachtigd? Het Kinderrechtenverdrag is door een kleine 200 landen aangenomen. Ook de VS heeft het verdrag ondertekend, maar er zijn veel Amerikanen tegen het verdrag. Je kunt het je bijna niet voorstellen, maar niet iedereen wil dat het land zich verplicht stelt om werk te maken van de bestrijding van discriminatie van kinderen en kinderarmoede. Ook mogen minderjarigen dan niet meer levenslang krijgen opgelegd voor ernstige misdrijven. Met andere woorden: de VS wil niet dat het de soevereiniteit aantast.
Ook in Nederland zijn we niet de allersnelsten geweest in het bekrachtigen van het verdrag: sinds 1995. Het is aan de andere kant ook niet een verdrag van 10 regels en that’s it: het bevat 54 artikelen over een veelheid aan onderwerpen: gezondheid, vrijheid, onderwijs, meningsuiting, maar ook recht hebben op een naam en een dak boven je hoofd. Een belangrijk recht in het verdrag is de bescherming tegen mishandeling en het recht op vrije tijd en spelen. Deze afspraken zorgen ervoor dat landen zich hard maken voor kinderen: dus niet de hele dag werken en dan weer naar bed, of het maar laten zitten wanneer het bekend is dat een ouder het kind regelmatig slaat. Kinderen moeten goed kunnen opgroeien en zich optimaal kunnen ontwikkelen.
Dat is ook waarom UNICEF zo belangrijk is: dat is namelijk de ‘controleur’ van het verdrag. UNICEF ziet erop toe dat landen het Kinderrechtenverdrag respecteren en nakomen. Daarnaast is er ook een VN-comité in het leven geroepen om te zorgen dat landen zich aan het verdrag houden. Daar moeten regeringen zelf ook wat moeite voor doen: elk vijf jaar moet er een rapport worden gemaakt door elk land en kunnen landen erop worden aangesproken als er iets niet gaat zoals het in het verdrag is afgesproken. Lees hier de meest recente variant die we in Nederland hebben opgeleverd (in 2020). Wist je bijvoorbeeld dat ouders een onderhoudsplicht hebben voor kinderen? Dat betekent dat ouders tot een kind 21 jaar oud is moeten voorzien in het levensonderhoud én de studie van een kind. Dat laat meteen zien waarom het zo belangrijk is dat er vanuit de overheid bijvoorbeeld subsidies zijn waardoor kinderen van ouders die het minder breed hebben toch hun recht op onderwijs kunnen gebruiken.
Kortom, er is reden om stil te staan bij zo’n Kinderrechtenverdrag: het is namelijk zeker niet alleen een document dat landen samen hebben gemaakt en waar verder niets meer mee gebeurd. Het naleven wordt zeer belangrijk geacht en bovendien gecontroleerd. Zo zorgen we er samen voor dat personen van 0 tot 18 jaar oud zich veilig kunnen voelen en kunnen opgroeien in een omgeving die die groei toestaat en hopelijk zelfs bespoedigd.
Mocht je vandaag op het circuit van Zandvoort zijn of Paleis Soestdijk, dan kun je een heleboel blauw zien: blauw is immers de kleur van UNICEF en dus de kleur van de rechten van onze kinderen.
[Fotocredits – vejaa © Adobe Stock]