Het adres van de kinderopvang waar jij je kind meerdere malen per week naartoe brengt op social media delen, met als doel te dreigen of ook daadwerkelijk kwaad toe te brengen aan de kinderen of jou. Deze vorm van intimidatie wordt ook wel doxing of doxen genoemd. Het is toegestaan in Nederland, maar niet voor lang.
Doxing komt van het woord docs (documenten) en draait om het verzamelen van gegevens over iemand waardoor er als het ware een dossier ontstaat met persoonlijke gegevens van een persoon, die je vervolgens verspreidt. Dat hoeft niet eens per se via het internet te zijn, maar dat is wel hoe het vaak gebeurt. Bij doxing wordt onder andere gebruikgemaakt van social media-onderzoek en soms ook hacken om iemand maar het leven zuur te kunnen maken door persoonlijke gegevens te ontfutselen.
Eén van de eerste vormen van doxing vond plaats op internetfora, waarbij jaren geleden een zwarte lijst van Net.Nazis rondging. Dat was een lijst met mensen waar de maker van de lijst problemen mee had en hierop stonden hun namen, e-mailadressen, telefoonnummers en huisadressen. Soms wordt doxen gedaan om te zorgen dat allemaal mensen iemand lastigvallen met post naar datzelfde adres, maar het kan ook zijn dat iemand doxt in de ‘hoop’ dat er een slimme hacker geïnspireerd raakt en inbreekt via die gegevens.
In principe begint de ellende vaak na het doxen. Het slachtoffer wordt dan het doelwit omdat mensen vervelende dingen uithalen met die gegevens. Denk bijvoorbeeld aan intimideren, maar ook simpelweg pizza’s bestellen en andere bestellingen plaatsen op iemands adres is hiervan een voorbeeld. Een dader kan de angst die vervolgens bij een slachtoffer ontstaat gebruiken om macht over hem of haar te krijgen en iemand te kunnen afpersen. Doxing is typisch een tactiek van online intimidatie.
Doxen kan soms heel politiek geladen zijn. Dat zien we nu in Nederland met presentator Marcel van Roosmalen, die inderdaad het bovenstaande zag gebeuren. Hij las een column voor waarin een Forum voor Democratie-parlementariër als spion van Poetin wordt weggezet en daarvoor kreeg hij naast allerlei dreigementen op social media een NSB-vlag op zijn thuisadres en werd er ook nog gedreigd met de veiligheid van zijn kinderen doordat mensen op social media het adres van de kinderopvang delen. Enorm intimiderend en de schrik zit er bij slachtoffers vaak goed in.
Een slachtoffer kan enorm geïsoleerd raken, constant leven in onzekerheid en angst en zelfs zijn leven niet zeker zijn. Zeker wanneer dit soort dingen vooral via het internet spelen, is het heel moeilijk in te schatten of er meer mee gebeurd en welke mensen er zoal achter zitten, wat het nog beangstigender maakt. Het wordt voor slachtoffers moeilijker om mensen te vertrouwen, nog van het internet te kunnen genieten en in sommige gevallen is psychische hulp nodig.
Soms gaat het zelfs nog verder. Succesvolle Twitch-streamers worden ook weleens gedoxt, waarbij ze middenin een stream zitten, maar iemand doorbelt dat er een gevaar op zijn adres is, waardoor de politie komt binnenvallen (deze specifieke vorm is bekend als swatting). In de Verenigde Staten is dit meerdere malen gebeurd en dit is uiteraard naast doodeng en ongewenst ook nog eens levensgevaarlijk. Toch is het in Nederland op dit moment nog toegestaan. Je kunt niet aangifte tegen iemand doen als hij of zij je huisadres online zet, maar wel als iemand daarbij ook een dreigement plaatst, omdat er dan (pas) sprake is van bedreiging.
Dat gaat wel veranderen. Doxing moet strafrechtelijk kunnen worden aangepakt met een gevangenisstraf van een jaar. De overheid vindt het belangrijk dat deze regel er komt, omdat het de vrijheid van meningsuiting bedreigd en politie-agenten kan hinderen in het uitoefenen van hun vak, naast dat het mensen grote trauma’s, angst en psychische problemen kan geven. Op dit moment wordt er dan ook aan die wetgeving gewerkt en de hoop is dat dit er dit jaar nog komt.
