10.05.2021
Nieuws

​Waar moet je naar kijken als je het Wilhelmus hoort?

By: Laura Jenny

BlogNieuws

Het is te christelijk, het is een protestlied, het is te lang: er zijn veel meningen over ons nationale volkslied. Gek genoeg werd het Wilhelmus op 10 mei 1932 pas als officieel volkslied ingevoerd. Toch is het Wilhelmus het oudste volkslied ter wereld. Dit is hoe dat komt en wat je eigenlijk nog meer moet doen, naast het lied zingen. Nou ja, dat eerste couplet dan.

Wilhelmus

Het Wilhelmus is een protestlied dat hevig de situatie rondom Willem van Oranje bekritiseerde en opriep tot een verzet tegen Spanje. Een verzet dat de wereld duur is komen te staan, want het was het begin van de tachtigjarige oorlog die van 1568 tot 1648 duurde. Er wordt zelfs gedacht dat het zingen van dat lied voor zoveel motivatie zorgde bij mensen, dat de Nederlandse provincies daardoor wonnen. Kortom, het Wilhelmus is dus al een vrij oud lied dat geschreven moet zijn tussen 1568 en 1572 en de schrijver is Filips van Marnix van St. Aldegonde, al schijnt daar geen hard bewijs voor te zijn. Soms wordt de dichter Petrus Datheen genoemd.

Het is een vrij lang volkslied van 15 coupletten, waarvan we eigenlijk alleen het eerste en zesde couplet zingen. Elk couplet begint met een letter, waarmee uiteindelijk Willem van Nassov kan worden gevormd (de V en de U werden vroeger nog wel eens door elkaar gebruikt). Klinkt als een goed strijdlied, maar het is niet altijd ons volkslied geweest. Tussen 1817 en 1932 was dat namelijk Wien Neêrlands bloed. Een flink verschil met het Duitse bloed waarnaar we verwijzen in het Wilhelmus, maar dat komt gek genoeg niet omdat Willem van Nassau nou eenmaal geboren was in Duitsland. Het refereert juist aan Nederland, want met Duits werd destijds juist Nederland bedoeld.

Koning van Hispanje

Nu we toch internationaal gaan: de koning van Hispanje (die hij altijd heeft geëerd) was Karel V, die goed bevriend was met Willem van Oranje. Niet dat de relatie met Spanje altijd zo goed was, want uiteindelijk vocht Willem tegen de Spaanse Koning. Dat deed hij echter pas toen Koning Filips zijn godsdienst aan anderen probeerde op te leggen, om de Lage Landen (Nederland dus) te bevrijden. Wel mooi: het mag dan een lang volkslied zijn waarvan de meeste mensen zelfs het eerste couplet niet helemaal kennen: het is wel een lied met een eervol, waargebeurd verhaal.

Niet veel mensen weten het, maar er kleven meer regels aan het Wilhelmus dan zou je denken. Zo is het wel zo netjes als je het geheel meezingt, maar wist je dat je ook naar een wapperende vlag hoort te kijken terwijl je dit doet? Is er geen (wapperende?) vlag, dan moet je kijken naar waar de muziek vandaan komt. Waarschijnlijk wordt hier dan wel live muziek bedoeld, want het is waarschijnlijk wat vreemd om zo lang naar een zwarte speaker te staren.

Beeldbron: MarjonBesteman

Share this post