E-health neemt een steeds belangrijkere plek in binnen de zorg. Sommige e-health oplossingen zijn zelfs al onmisbare onderdelen geworden. Zoals het Landelijk Schakelpunt (LSP): een zorgnetwerk voor het delen van medische gegevens. En met Hartzorg op Afstand verleent het Isala Harthuis zorg op afstand aan patiënten met hartfalen. Het doel is vooral om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. Daarom richten de meeste oplossingen zich vooral op ouderen en chronisch zieken; zij hebben over het algemeen meer en vaker zorg nodig. Maar is de digitale zorg wel toegankelijk genoeg?
Ruim 435.000 Nederlanders hebben thuis geen toegang tot internet. Daarvan is maar liefst twee derde ouder dan 75 jaar (CBS). Een deel van de ouderen is dus aangewezen op openbare plekken, zoals bibliotheken, voor het online regelen van zaken. E-health toepassingen die om continue wifi-verbinding vragen zijn bij een deel van de ouderen dus niet toepasbaar in de thuissituatie. En daar komt bij dat een groot deel van de ouderen, met of zonder internet, twijfelt over de eigen digitale vaardigheden. Te weinig kennis en ervaring kunnen ervoor zorgen dat e-health niet op de juiste manier gebruikt kan worden.
De bereidheid om sommige digitale oplossingen, zoals het online aanvragen van een herhaalrecept, te gebruiken is groot. Maar daar staat dus wel tegenover dat er een groep is die de zorg niet wil of kan gebruiken. Bijvoorbeeld omdat de informatie die in een online portal staat niet begrijpelijk genoeg is. En niet elk onderdeel van de zorg is ook direct geschikt om volledig te digitaliseren. Denk bijvoorbeeld aan het aanvragen van noodzakelijke (medische) hulpmiddelen. Voor maatwerkproducten, zoals een traplift of rolstoel, is persoonlijk contact belangrijk. Om rekening te kunnen houden met de specifieke wensen, mogelijkheden en beperkingen van de klant en omdat de klant daar vaak behoefte aan heeft.
E-health voor ouderen zal de komende jaren flink blijven groeien. Mede doordat de Rijksoverheid 90 miljoen euro beschikbaar heeft gesteld voor de ontwikkeling van digitale oplossingen om langer thuis te blijven wonen. Uiteindelijk moet dat zorgen voor een besparing op de zorgkosten voor ouderen. Dat is nodig, want van de totale zorguitgaven wordt nu al 48% gebruikt voor 65-plussers, aldus de Nederlandse Zorgautoriteit. En door de vergrijzing zal dat percentage alleen maar stijgen.
De huidige oplossingen, zoals slimme pillendoosjes en online consulten, zijn dan wel gericht op een brede doelgroep, maar ze zijn niet altijd toegankelijk genoeg voor ouderen. Als e-health in de toekomst steeds meer onderdelen van de reguliere zorg gaat vervangen, is het belangrijk dat er voldoende rekening gehouden wordt met de complexe en gedeeltelijk internetloze doelgroep.
[Fotocredits – Jackie Niam© Adobe Stock]
