Het klinkt romantisch, een ballonvaart op Venus. Maar wie de atmosferische situatie van die planeet een beetje kent, weet dat een verblijf op de ‘vrouwenplaneet’ allesbehalve romantisch is. Venus is een heuse zuurpruim, met dikke wolken van zwavelzuur en een atmosfeer die verder vrijwel volledig uit koolstofdioxide bestaat. Bovendien is het oppervlak van Venus zo heet dat lood er smelt en de luchtdruk zo hoog dat een onderzeeër als een colablikje geplet wordt. Met andere woorden, hel… op Venus. Toch wil de NASA over enkele jaren een ballon naar die planeet sturen. Onbemand uiteraard, en met als voornaamste doel het detecteren en meten van aardbevingen.
In juli 2019, na een krachtige aardbeving in Californië, rustte NASA een prototype van de ‘Venus- luchtballon, qua uiterlijk vergelijkbaar met weerballonnen die hoog in de atmosfeer zweven, uit met speciale apparatuur. Doel van dat experiment: kijken of de seismografische apparatuur, onder andere bestaande uit uiterst gevoelige barometers, in staat zou zijn de vele duizenden naschokken van de aardbeving te detecteren. Enkele weken later werden de eerste successen behaald. De ballon en de apparatuur hadden de laagfrequente trillingen, veroorzaakt door een naschok, gedetecteerd.
Onderzoekers zijn daarna aan de slag gegaan om te bepalen of de gebruikte technologie ook geschikt zou zijn voor seismologisch onderzoek op Venus. Dat blijkt, zo is inmiddels al geconcludeerd, inderdaad het geval. NASA wil tussen 2028 en 2030 twee missies naar Venus uitvoeren. Of de luchtballon dan ook al meegaat, is nog niet bekend.
“De akoestische koppeling van aardbevingen in de atmosfeer is naar schatting 60 keer sterker op Venus dan op aarde, wat betekent dat het gemakkelijker zou moeten zijn om venusbevingen te detecteren vanuit de koele lagen van de atmosfeer van Venus op een hoogte van 50 tot 60 kilometer”, aldus JPL-technoloog en hoofd onderzoeker Siddharth Krishnamoorthy.
Net als in de jaren zestig – de eerste man in de ruimte was de Rus Yoeri Gagarin – zijn de Amerikanen ook nu weer afgetroefd door de Russen. Zij stuurden ruim 36 jaar geleden al twee luchtballonnen naar Venus. Die bleven toen bijna twee dagen zweven en stuurden in die tijd (46 uur) data naar de aarde. Dat waren echter geen ballonnen die aardbevingen konden detecteren, maar puur bedoeld om meer te weten te komen over de atmosfeer van Venus.
