Het was het jaar waarin de levensverwachting van Amerikanen rond de vijftig jaar lag, waarin Lord Fisher in een brief aan Winston Churchill voor het eerst de term OMG gebruikte en waarin de Spaanse Griep veel levens opeiste. Maar het was ook het jaar waarin een van de meest heldhaftige missies uit de Eerste Wereldoorlog plaatsvond en daarover is een film gemaakt: 1917. Dit moet je weten voor je naar 1917 gaat.
De regisseur van 1917 is Sam Mendes, die je kent van onder andere American Beauty, Road to Perdition en Skyfall. Het is een heel persoonlijk project voor hem, want zijn eigen grootvader vocht in die oorlog. Hij heette Alfred H Mendes en had de taak om boodschappen over te brengen naar het front. De regisseur doet geen uitspraken over wat zijn opa zoal is overkomen en wat we daarvan terugzien in de film. De twee hoofdrolspelers zijn ook niet op hem gebaseerd.
Het verhaal in 1917 is fictie: het is niet echt gebeurd, maar de tijdlijnen en de plaatsen kloppen wel zo ongeveer. Ook andere details zijn zo accuraat mogelijk, mede dankzij de aanstelling van militaire adviseurs tijdens het maken van de film. Van de geweren tot zelfs de gespjes van kleding en tassen: alles is gecheckt en past helemaal in de materialen die in die tijd werden gebruikt.
Sam maakte de film samen met cinematograaf Roger Deakins (Blade Runner 2049) die flink zijn stempel drukte op het project. Hij weet wat mooi is om te zien en hij gaat tot het uiterste om elk shot zo mooi te maken, dat je het kan uitprinten en met gemak als kunst aan de muur kan hangen.
Er wordt vaak gezegd dat 1917 een ‘single shot-movie’ is, wat betekent dat hij in één keer is opgenomen. Dat klopt niet helemaal, maar er is wel alles aan gedaan om het zo te doen lijken. Filmen startte op 1 april 2019 tot juni 2019. Je volgt in deze prent twee Britse soldaten (George MacKay en Dean-Charles Chapman) van begin tot het einde in hun zo belangrijke missie om een waarschuwing af te leveren aan hun collega’s die op het punt staan om in een val van de Duitsers te lopen.
Weten ze dit niet op tijd te volbrengen, dan zullen al die mannen de dood vinden. De kans dat een Duitse sniper een van de boodschappers zou neerschieten was in die tijd zo groot, dat deze taak altijd met twee personen werd gestart.
Alsof het dus aan één stuk door doorloopt volg je de jongemannen in de loopgraven, op de frontlinie en in landschappen die enorm zijn veranderd door de hevige oorlog. Het is al een missie om je adem bij in te houden, maar zeker omdat het allemaal aan één stuk doorloopt heb je waarschijnlijk helemaal het gevoel dat je er middenin zit. Wat daarbij helpt is dat de chemie tussen George MacKay en Dean-Charles Chapman magisch schijnt te zijn, waardoor je het verbond en de kameraadschap nog meer voelt.
De film speelt zich af op 6 april 1917. Eerder dat jaar had het Duitse leger zich alvast wat meer teruggetrokken naar de Hindenberg Linie. Het had daarmee weer wat grond ingeleverd die het eerder had opgeëist, maar niet zonder het vol landmijnen te stoppen. Op zich hoef je om van deze film te genieten niet exact te weten wanneer de Eerste Wereldoorlog speelde, maar het is wel handig om een beetje een idee te hebben: het speelde van juli 1914 tot november 1918.
Verder hoef je wat deze film betreft weinig te weten over de oorlog, omdat deze op zichzelf staat en een compleet verhaal vertelt. Dat is een bewuste keuze geweest van de makers, om deze nu al hoge ogen gooiende film toegankelijk te houden.
Het was voor de acteurs een hele klus om zich op deze rollen voor te bereiden. Niet alleen moesten hun lijven van ‘blobs’ naar strakke legermanlichamen, ze moesten heel goed weten wat ze moesten doen, omdat de film zoveel mogelijk aan één stuk door is geschoten. Bovendien moesten er op de filmlocatie in het zuidwesten van Engeland nog even een kleine kilometer aan loopgraven worden gegraven. Je ziet ze in 1917, dat vanaf dinsdag 7 januari in de bioscoop draait.
