Chinezen zijn het inmiddels gewend om hun privacy over te dragen aan allerlei instellingen en organisaties. Waar het sociaal kredietsysteem buiten China wordt afgeschilderd als een Orwelliaanse nachtmerrie, wordt het in China gezien als een middel om iets te creëren waar het land een gebrek aan heeft: vertrouwen. Permanente surveillance is dan een klein offer.
De economische groei is snel gegaan in China, maar enige regulatie en controle is achtergebleven. Er zijn in China te weinig overheidsorganen die vertrouwen creëren tussen burgers en bedrijven. Het babymelkschandaal is een goed voorbeeld. 10 jaar na dato vertrouwen de Chinezen hun eigen zuivelindustrie nog steeds niet, sterker nog, de hele Chinese voedselindustrie wordt gewantrouwd.
Ondertussen blijft China ongeëvenaard qua namaakproducten. Zelfs de meest gerenommeerde bedrijven doen mee. Alibaba Group Holding Ltd., Tencent Holdings Ltd. en Pinduoduo Inc. staan bekend als epicentra voor nepproducten. Dit ondermijnt de geloofwaardigheid van Chinese e-commerce in het algemeen.
Veel vertrouwen tussen de mensen onderling is er ook niet. Oplichting en fraude gericht op individuen en families is dagelijkse kost in China’s nieuwsjournaals, vooral in de relatiesfeer. Dit draagt bij aan een algemene sfeer van achterdocht.
Voor veel Chinezen is het sociaal kredietsysteem hét antwoord. Tegenwoordig zijn er meer dan 40 van dergelijke database actief in heel China. Sommige zijn privéhanden: Sesame Credit, een dochteronderneming van Alibaba, verzamelt gegevens van gebruikers van Alibaba-diensten. Een algoritme bedenkt vervolgens een score die wordt gebruikt om de klant bepaalde bonussen aan te bieden.
Andere databases worden gerund door de overheid, zoals een nationale lijst van personen die in gebreke zijn gebleven na een rechterlijke uitspraak. Mensen op die lijst worden beperkt in hun doen en laten, zij mogen bijvoorbeeld niet in luxe hotels verblijven of hun kinderen op dure scholen inschrijven.
De meeste Chinezen zijn er blij mee. Uit een enquête onder meer dan 2200 Chinese burgers bleek dat 80 procent lid was van een sociaal kredietsysteem. Sesame Credit, op basis van vrijwillige aanmelding, was de meest populaire dienst, hoewel slechts 7 procent van de afnemers wist dat ze ook werden opgenomen in een overheidsdatabase.
Vooral hoog opgeleide en welvarende stedelingen kunnen het initiatief waarderen. Opvallend, het betreft immers een doelgroep die over het algemeen wordt geassocieerd met liberale waarden zoals het recht op privacy.
