Stel je voor dat je als regering 13 miljard euro tegoed hebt van een bedrijf in achterstallige belasting, dat het bedrijf gedwongen wordt door de EU om dat geld aan je te geven, en dat je het dan niet wil? Ondenkbaar, toch?
In precies die situatie zit Ierland echter, want het lijkt er op dat hun dealtje met Apple aan het einde lijkt te komen. Apple heeft namelijk duidelijk gemaakt dat ze die 13 miljard (iets meer dan vijf procent van hun cashreserve) op een aparte rekening gaan parkeren zo lang het hoger beroep tegen de EU-beslissing over de ontdoken belasting nog loopt.
Het feit dat Apple in Ierland een belachelijk laag belastingtarief genoot (in sommige gevallen slechts 0,005 procent) is het belangrijke punt hier. Ierland is de boosdoener, want die hebben Apple een uitzonderingspositie gegeven als het om belastingen gaat (het normale belastingtarief is 12,5 procent) om er voor te zorgen dat het bedrijf zich in Ierland vestigde, met alle voordelen voor het land die daar aan vast hangen.
Dat betekent uiteindelijk dat alles dat in de EU verkocht wordt financieel gezien in Ierland terechtkomt in een soort lege BV die alleen maar al het geld verzamelt. Scheelt nogal in de belastingen natuurlijk. Ierland zegt dat ze helemaal geen deal met Apple hebben gemaakt, maar dat is kul: niet elk bedrijf in Ierland heeft dit soort belastingtarieven, dus is er een uitzondering.
Het hoger beroep loopt nog, maar de kans is heel groot dat Apple en Ierland zullen verliezen. Of ja, Apple verliest, want die zijn hun prachtige tax-free haven kwijt, maar Ierland krijgt letterlijk 13 miljard euro. Het land wil dat geld echter helemaal niet, want dat betekent natuurlijk dat al die andere grote bedrijven die echt heuselijk waar geen deal hebben ook niet meer veilig zijn voor de lange arm van de EU. Het zal het imago van Ierland als fijn land om je hoofdkantoor te vestigen kapotmaken en dat is niet de bedoeling.
Als je die redenering bekend voorkomt zou dat goed kunnen: de commotie in de tweede kamer over de voordelen die Nederland aan grote bedrijven geeft via het afschaffen van de dividendbelasting is ook zo’n voorbeeld van hoe grote bedrijven naar een land worden getrokken. Of dat een goed idee is en echt zo veel oplevert is een andere discussie, maar dat is wel een methode die ook in de EU mag: je schaft de dividendbelasting helemaal af, dus gewoon voor iedereen. Geen uitzonderingen, want dat is illegaal.
Het is echter wel opvallend hoe ontevreden iedereen lijkt te zijn met de ontwikkelingen. In de VS is men ook niet blij, want als er door grote bedrijven in het buitenland belasting betaald gaat worden in plaats van ontdoken kunnen ze dat bedrag wel van de eigen belastingen aftrekken, waardoor de VS effectief minder geld van Apple krijgt dan nu het geval is. Maar goed, Ierland moet dus straks – boe hoe – vermoedelijk 15 miljard gaan innen van die aparte rekening. Het land heeft gezegd dat ze het in een speciaal fonds gaan stoppen. Wat daar dan precies mee gaat gebeuren is niet duidelijk
[Afbeeldingen © Bloomberg]