Ieder jaar opnieuw halen radiostations en winkels dezelfde platen naar boven rond kerstmis. Er is namelijk niets dat ons meer in de kerstsfeer brengt dan al die typische kersthits. Raken we ze dan nooit beu? Nee zeggen wetenschappers. Muziek werkt namelijk in op ons onderbewustzijn. Eens men een goed gevoel krijgt bij muziek, verdwijnt dat effect nooit meer.
Neem een typisch voorbeeld: “All I Want for Christmas is You” van Mariah Carey. Een catchy popnummer zeker, maar het is ondertussen 20 jaar oud. Maar hebben we er stilaan niet ons buik van vol?
Volgens een studie van wetenschappers aan de Universiteit van Californië is die kans klein. We blijken namelijk muziek steevast te koppelen aan belangrijke primeurs. Als je de eerste keer kust, de eerste keer een slow danst of de eerste keer bewust kerstmis meemaakt, zal de achtergrondmuziek van het gebeuren voor eeuwig met de betrokken emoties worden geassocieerd
Als we later dat belangrijke primeur-nummer opnieuw horen wordt in de hersenen de mediale prefrontale cortex geactiveerd. Dat deel van het brein is verantwoordelijk voor het ophalen van lange termijn-herinneringen.
“Muziek is een sterke stimulus,” zo verduidelijkt Megha Sharda, onderzoeker aan de Universiteit van Montreal. “De meeste mensen hebben positieve associaties met kerstmuziek en wanneer ze diezelfde melodie opnieuw horen, geeft het brein hormonen vrij die ons een goed gevoel geven. Dat versterkt de herinnering weer, waardoor de positieve associatie nog sterker wordt.”
Uit een ander onderzoek blijkt dat we de positieve herinnering zelfs niet bewust hoeven opgeslagen hebben op het moment dat een bepaalde melodie werd gespeeld. In die studie stelden psychologen vast dat mensen het beste gevoel krijgen bij muziek uit hun eigen tienerjaren, maar ook bij de favoriete muziek van hun ouders. De onderzoekers denken dat die muziek vaak op de achtergrond speelde in onze kindertijd, waardoor ze met positieve gevoelens worden geassocieerd.
Eens je ergens de koppeling gemaakt hebt tussen een goed gevoel en een bepaald nummer, raakt men die band nooit meer kwijt. Naarmate het nummer vaker wordt gehoord, zal dat gevoel zelfs sterker worden. Het luisteren naar favoriete muziek, zorgt volgens onderzoekers aan de Universiteit van North Carolina voor een sterke verbinding tussen de hippocampus en de hersenregio’s die geluiden verwerken. De hippocampus speelt een belangrijke rol bij het geheugen en emoties.
De laatste reden voor de jaarlijkse recyclage van kerstsongs kan worden teruggevonden in een neurowetenschappelijk onderzoek van de John Hopkins Universiteit. Het horen van muziek die bekend is, blijkt activiteit te veroorzaken in de brein regio’s die emoties verwerken, zelfs als we niet van de songs houden.
Dus of je nu fan bent van de steeds terugkerende kersthits of niet, onderbewust krijgen we er allemaal een goed gevoel bij. En dus ziet het ernaar uit dat we Mariah Carey ook de komende 20 jaar nog met kerstmis zullen horen.
