Games zijn een vorm van kunst. Deze uitspraak krijgt zowel veel lof als kritiek. Filmcriticus Roger Ebert zei zelfs dat games nooit kunst konden zijn. Hierdoor kon hij een maand zijn huis niet uit komen, aangezien de halve wereld hem na uitspraak wilde castreren. En gelijk zouden ze hebben! Games zijn zeker kunst, games kunnen je helemaal opzuigen vanwege hun interactieve aard. Schilderijen, romans, films, dit zijn ook allemaal kunstvormen. Deze bekijk, bewonder en beleef je, waardoor het kunst is. Games aan de andere kant nemen je mee, je moet meedoen, innovatief! Hierdoor verschillen games als kunstvorm. Dat maakt ze niet geen kunst, maar juist een nieuwe vorm van kunst! En de industrie weet dat, want ze maken zelfs games die als kunst geadverteerd worden. Denk dan bijvoorbeeld aan een game als Journey. Of nog zo’n game, namelijk Datura… wacht, wat? Is die het wel helemaal waard om in deze categorie te vallen?
The Good
Datura is nog zo’n game dat minder een game is en meer een soort interactief futuristisch museumbezoek. Het voelt alsof je in een prachtig schilderij bent opgezogen. Midden in een mistig bos voel je gelijk een mystieke atmosfeer die het hele spel aanwezig blijft. Je verkent het bos en komt vele geheimen tegen. Er zit een bepaalde sfeer in het hele spel, en omdat je nieuwsgierigheid constant geprikkeld wordt blijf je ook spelen. Begeleid door de sublieme mysterieuze muziek die goed bij het spel past blijft je doorspelen, om te zien wat er volgt. Datura is zeer uniek, geen enkel spel ziet, voelt of handelt zoals Datura. De puzzels die de game biedt zijn vrij makkelijk. Bij een spel als dit werkt dat positief, omdat je nooit te lang vast blijft zitten, en geen frustratie ontstaat. Het spel neemt je mee, je hebt geen tijd om een half uur na te denken over een puzzel. Dat zou de flow breken. Tijdens het gamen was ik zeker onder de indruk, maar dan…
The Bad
…Zwart beeld… de credits beginnen te rollen, en ik zit voor de tv, mijn onderkaak op de vloer. “DAT WAS HET!?” Het spel stopte abrupt. De credits kwamen helemaal uit het niets. En ik zit daar, met nog zoveel vragen die ik beantwoord wilde hebben. Weten we het verhaal achter de geheimen van het bos? Nee. Weten we hoe we in het bos terecht zijn gekomen? Nee. Weten we waar de hallucinaties waar de hoofdpersoon last van had op sloegen? Nee. Weten we überhaupt of het wel hallucinaties waren? Nee. Wat weten we wel? Helemaal niks! Het voelde alsof het spel naar iets groots aan het opbouwen was. Dat was de reden waarom ik bleef spelen, ik verwachtte een groots einde. Wat kreeg ik? Niks, nada, noppes. Zelfs het moment waarop het eindigde voelde als een enorme middelvinger richting het publiek. De game eindigt precies op het punt waar ik begonnen was! Wat was dan het hele nut van de reis!?
In een game als deze gaan de controls richting de achtergrond, aangezien ze niet van veel belang zijn omdat je meer bezig bent met het verhaal en er maar weinig actie in het spel voorkomt. Maar dat stopt Datura niet van de controls ook te verkloten. Mijn grootste probleem was de camera. Een controller heeft 2 joysticks… gebruik die dan ook! Maar nee, de rechtse joystick was nutteloos. Die had misschien de mooie rol van camerabesturing op zich kunnen nemen. Je kunt de camera niet bewegen, waardoor je, als je bijvoorbeeld naar links wilt kijken, een bocht naar links moet maken. Aangezien je alles bekijkt door een first-person-point of view voelt het net aan alsof je nek in een klem vast zit, waardoor je hem niet kan bewegen. Daardoor kun je dus het prachtige gebied niet tot je eigen maken. Mocht je Datura spelen op een normale controller in plaats van de Move, dan zal er nog meer frustratie volgen. Je moet namelijk de controller bewegen in plaats van op knopjes duwen. Hierdoor proberen ze voor meer immersion te zorgen. Het idee achter immersion is om zoveel mogelijk in het spel gezogen te worden. Door gebaren te maken die overeen komen met de bewegingen in het spel voel je alsof je er echt in zit. Op papier klinkt het logisch. Maar in de praktijk werkt het helaas anders. Als gemiddelde gamer ben je zo gewend aan op knopjes duwen zal je hier niet bij zult nadenken. Zodra je een beweging met de controller moet maken, iets wat je niet gewend is, moet je gaan nadenken waardoor je niet meer in het spel gezogen zit. Daarnaast zijn de knoppen om te rennen R2 en L2, die je om de beurt moet induwen. Tik, Tik, Tik, Tik, Tik steeds moeten aanhoren is hiervan het gevolg, wat ook tegen de immersion ingaat.
The Ugly
Volgens mij doet Datura zich als meer voor dan dat het eigenlijk is. In hoeverre is Datura eigenlijk kunst? Er is een dunne lijn tussen kunst en pretentieus, en Datura valt in de tweede categorie. Datura zou een “experience” moeten zijn, maar als ik ernaar terugkijk blijft dat gevoel uit. Als het namelijk echt een experience is, dan zou ik verzadigd terug moeten kunnen kijken. Maar helaas, als ik nu terugkijk kan ik me alleen afvragen wat ik gespeeld heb. Het geeft je genoeg ruimte om je interpretatie aan het spel te geven, maar een schilderij met stront geschilderd geeft ook genoeg ruimte voor interpretatie. Daarmee wil ik zeggen, je kunt niet alles maken wat je maar wilt zolang het maar nergens op slaat en het dan kunst noemen. Je geeft mensen wel de kans erover na te denken, maar er moet meer achter steken dan alleen dat. En dat mist Datura. Ze hadden dieper in kunnen gaan op de hallucinaties, en hoe de hoofdpersoon deze zag. In hoeverre waren deze echt? Heeft de hoofdpersoon ergens last van? Was het allemaal maar een illusie? Deze vragen hoefden van mij niet per se beantwoord te worden, maar er moest wel dieper op ingegaan worden. De uiteindelijke uitkomst mocht open zijn voor je eigen interpretatie, maar nu weet je bij God niet wat de bedoeling van het spel was. Ik vind het zo jammer, want ik was echt onder de indruk van Datura. Het weet je mee te nemen, en laat je opeens uit het helemaal niks vallen.
Conclusie
Datura heeft maar een speeltijd van 1 à 2 uur. Daardoor kun je het spel in één keer uitspelen, wat ook de bedoeling is. Deze uurtjes hebben wel wat, dankzij de originaliteit van Datura. Echter, hoe meer je geniet van Datura, hoe harder het uiteindelijk zal teleurstellen. Je krijgt bijna het idee dat of het geld, of de tijd op was om Datura af te maken, waardoor het maar abrupt stopt. Voor wat het nu waard is is het een slim idee dat slecht is uitgewerkt. Een zoete taart die je heerlijk wegwerkt, maar die je halverwege de derde hap wordt afgepakt; dat is Datura in een notendop.
Datura, ontwikkeld door Sony Santa Monica Studios voor de Playstation 3 (PSN) en uitgebracht door SCEE op 9 mei 2012
