In de turbulente hedendaagse portable markt, waar iOS-apparaten vechten tegen Android-toestellen, Sony de Experia Play én de NGP in de strijd gooit tegen al dat touchscreen-geweld en waar gratis webgames bijna net zoveel tijd opslokken als de dedicated gamemachines volgt Nintendo nu het markante succes van de DS (met bijna 150 miljoen de meestverkochte spelcomputer aller tijden) op met de 3DS. En what’s in a name? Het op het eerste gezicht niet anders dan de ‘gewone’ DS uitziende apparaatje laat zijn troef pas zien als je hem openklapt en echte 3D-diepte in het scherm ziet – zonder bril.
Het is moeilijk om je mond niet open te laten vallen als je dit effect de eerste keer ziet en het zal ook de gesprekken over Nintendo’s nieuwe portable in eerste instantie domineren, maar een échte game-machine moet langer beklijven dan eventjes en moet meer in huis hebben dan een derde dimensie die voor sommige mensen niet meer dan een gimmick is. Gelukkig is Nintendo goed beslagen ten ijs gekomen en hoeven we ons geen zorgen te maken over de toekomst van deze portable, ondanks dat het geen onmiddelijke must-have is.
Over de werking van de (stereoscopische) 3D in het apparaat zijn we met één woord klaar: ja. Het werkt gewoon, zolang je twee functionerende ogen hebt om de illusie van 3D in stand te houden en je recht voor het apparaat zit. Meekijken kan dus alleen bij hele goede bekenden om personal space invasions te voorkomen. Een bril is trouwens geen bezwaar, maar het lijkt er tot nu toe op dat mensen die ‘m wel nodig hebben makkelijker 3D zien als ze ‘m aflaten. Het zogeheten parallax barrier-scherm is alleen recht ervoor en op grofweg 30 graden (of 15cm) links en rechts daarvan normaal te bekijken. Alles daar tussenin levert heel snel hoofdpijn op.
In de hoogte is de marge ongeveer even groot maar is het hele gebied ertussen goed zichtbaar. Dat betekent dat de 3DS dus redelijk gevoelig is voor horizontale bewegingen, wat je bij het spelen tijdens een reis wel af en toe merkt, zeker omdat je ogen direct op tilt gaan zodra de illusie wegvalt. Dat zorgt er vooral voor dat ze sneller vermoeid raken door het constant opnieuw scherpstellen, wat weer sneller tot klachten als hoofdpijn leidt, zelfs als je goed tegen het diepte-effect kunt.
De grootste troef in dat departement is de schuifknop die de relatieve diepte kan verleggen en op de laagste stand gewoon de 3D-weergave uit zet. Die maakt het mogelijk om de verschillen per speler én per spel te compenseren door het effect iets te verminderen ten opzichte van ‘vol open’. Je hebt je eigen favoriete diepte snel gevonden en daarna zijn het vaak slechts kleine aanpassingen die je doet. Deze knop is cruciaal in het genot dat je uit de 3D haalt.
De standaard meegeleverde oplaad-dock is een hele prettige toevoeging: hij maakt het vele opladen (de batterijduur met alle functionaliteit aan is slecht een schamele 3,5 uur) niet helemaal goed, maar wel makkelijker. Verder is de hardware zelf van typische Nintendo kwaliteit: werkzaam, heel solide (met een prettige uitschuifbare stilus), goed in de hand liggend qua gewicht. Speciaal het vermelden waard is de analoge knop (of stick, zo je wilt) die de portable nu eindelijk heeft en die subliem is, ook al maakt ‘ie het bewegingskruis bijna onbruikbaar als bewegingsmethode omdat die zo ver naar beneden is verhuisd.
Ook des Nintendo’s is dat de portable idiot proof is: hoewel er meer knopjes, schuiven en poorten (inclusief een zeer welkom slot voor SD-kaarten om media op te kunnen zetten) op de portable zitten dan bij de DS het geval was is alles duidelijk gelabeld zodat iedereen in enkele seconden kan zien wat ze moeten indrukken om verder te komen.
Datzelfde geldt trouwens voor het menu dat je ziet als je de 3DS aanzet: de 3DS heeft het gebruiksgemak en heldere user interface van een hedendaagse smartphone als basis neemt en dat kruist met het Wii-menu. Het is duidelijk het hart van de handheld; je kunt ook niet meer direct een spel induiken als je het apparaat aanzet. Er is ook nog steeds ondersteuning voor reguliere DS-games, al dwingt de verhoogde resolutie (die helaas niet verdubbeld is) je om een keuze te maken tussen een beeld in vaselinevision vanwege het upscalen en een veel kleiner beeld met elke pixel waar ‘ie hoort. Dat laatste staat niet eens vermeld maar is te gebruiken door Select in te houden bij het starten van de DS game, trouwens.
Het systeem heeft een fysieke home-knop die elke game onderbreekt en je de mogelijkheid geeft om bepaalde systeemfuncties als notities, vriendenbeheer of de (later nog via firmware update toe te voegen) browser te gebruiken terwijl de game op pauze wordt gezet. Echt multitasken kan het apparaat nog niet, maar dat kan nog veranderen, net zoals alle andere dingen die er nog niet zijn (de e-shop met alle downloadgames) of beter kunnen. Dat is het mooie van updates aan het menu. Denk echter maar niet dat Nintendo de updates niet als grootste wapen tegen piraterij zal gaan gebruiken, dus die strijd zal net zoals bij alle portables binnenkort losbarsten.
Street Pass is één van die systemen die de 3DS interessant moeten maken ook als je niet op 3D zit te wachten. Dat systeem wisselt spelgegevens uit met elke andere 3DS-gebruiker die een game (die niet eens fysiek in de 3DS hoeft te zitten) met Street Pass heeft, als je in een straal van een aantal meter van elkaar zit of inderdaad loopt. Denk bijvoorbeeld aan het uitwisselen van Mii’s of met een persoonlijk samengesteld team in Street Fighter ‘vechten’ tegen voorbijgangers om punten te verdienen.
Dat geeft je een goede reden om de 3DS zo veel mogelijk mee te nemen naar buiten, wat nog eens versterkt wordt door de speelmuntjes die je krijgt door rond te lopen met de 3DS (of hem een half uurtje te schudden als je echt een hekel hebt aan lopen) en die dan ook weer in verschillende games in te ruilen zijn voor extra items of karakters. Het is een slimme methode om zowel beweging bij spelers te stimuleren en te zorgen dat alle extra’s die de portable heeft elkaar versterken.
Bijgeleverde software
De 3DS wordt verrassend compleet opgeleverd: er zit naast de plichtmatige muziekspeler (die dan weer wel heel leuk een omgevings-top 5 maakt met muziekgegevens die via Street Pass worden uitgewisseld) niet alleen het te verwachten Mii-plaza -die net als op de Wii kortstondig leuk is en ook weer gevuld wordt via Street Pass- maar ook een aantal andere dingen. In de basis is er de 3D-camera, waarvan de gemaakte foto’s hardstikke leuk, maar op elk ander display dan dat van de 3DS helemaal waardeloos zijn vanwege de lage resolutie.
Een leuke gimmick dus, maar eentje die eigenlijk veel beter wordt uitgewerkt door het standaard geïnstalleerde Gezichtenjacht, dat een foto van jezelf of andere mensen neemt en die als vijanden gebruikt in een game waarbij je de 3DS moet ronddraaien in de ruimte om te kunnen schieten op de gezichten die naar je toe komen. Het klinkt bizar, dat is het ook, maar vermoedelijk is het één van de eerste dingen die je iemand laat zien als je de 3DS aan het showen bent.
Dat volg je dan makkelijk op door de AR (augmented reality)-kaarten erbij te nemen die Nintendo slim bij de 3DS heeft gedaan. Die laten je een hele andere manier van 3D-gamen zien, waarbij je een kaart op een plat oppervlak legt en het beeld dat door de camera komt aangepast wordt zodat die kaart verandert in een draak of andere dingen waar je dan weer mee kunt spelen. Het komt veel dichterbij speelgoed dan echt gamen, maar is daarom niet minder leuk en juist door de 3D-visuals beter ingebed in het camerabeeld.
Al met al is de bijgeleverde software misschien nog wel indrukwekkender dan de launch line-up van games die met de hardware mee in de schappen liggen…
Launch games
Niet anders dan bij welke platform-lancering ooit is de eerste selectie games van wisselende kwaliteit en vooral ook van orde. Sommige games zijn erg leuk maar lijken weinig meer dan demo’s, anderen zijn prima maar laten het nieuwe platform niet optimaal zien en helaas zitten er ook een aantal zeperds bij. Laten we eerlijk zijn: het is eeuwig zonde dat er geen Mario titel bij de eerste lichting zit, al was het een Mario 64-remake in 3D. Ook games als Kid Icarus, Resident Evil en Professor Layton laten nog even op zich wachten. Een aantal titels hebben we al kunnen testen:
Nintendogs & Cats (Nintendo)
De hond uitlaten. De hond aaien. Balletje gooien met de hond. Hebben we dit niet al uitvoerig gespeeld op onze oude DS? Zeker. Is het zoveel anders dan? Nee, zelfs dat niet. Maar aan het template van Pokémon is ook al tien jaar niets meer veranderd, want het werkt gewoon. En het spelen met een hondje (en een kat, want laten we vooral niet uitvlakken hoe fijn het is om als liefhebber van kittens ook eens bediend te worden) wint veel met de derde dimensie. Spelen wordt leuker, het gooien van voorwerpen is natuurlijker en de ‘personality’ van de beestjes komt gewoon beter naar voren. Maar het grootste nadeel voor fans die deze game al op de DS hebben gespeeld is dat het niets meer dan Nintendogs blijft, dus als je iets nieuws zoekt kun je de portie beter aan fikkie geven.
Super Street Fighter IV 3D (Capcom)
Het lijkt een tegenstrijdigheid: een Street Fighter game die het beste in een nieuwe Nintendo portable naar boven haalt. Maar het lijkt er toch op dat deze versie de allerbeste mobiele vechtgame is, die ook nog eens gebruik maakt van alle foefjes die de 3DS in zich draagt. Aparte 3D-modus? Check. Goed gebruik van zowel Street Pass als het gebruik van speelmuntjes? Check. Grafisch is de game heel sterk en hij maakt maximaal gebruik van de sterke punten van de 3DS om de besturingsbeperkingen op te lossen, door het geniaal plaatsen van de lastige speciale aanvallen op makkelijk te raken touchscreen-vlakken. Maar het is ook niet te vergeten een meer dan complete versie van misschien wel de beste vechtgame die in de laatste paar jaar uit is gekomen. SSFIV laat heel goed zien dat er geen sprake is van compromis op het platform voor de enthousiasten. Het is jammer dat het genre iets te niche is, maar sec gezien is dit dé game om te halen bij je 3DS.
Super Monkeyball 3D (Sega)
Apen in balletjes zijn gewoon een goed idee en sinds de eerste versie op de Gamecube is het concept van een speelveld dat je beweegt om een bal op de juiste plaats te brengen nauwelijks veranderd. Er zijn een aantal varianten bijgekomen die gebruik maken van de bewegingssensoren en dat doet deze 3DS versie ook. Je kunt dus het systeem kantelen om je aapje te laten bewegen. Prima plan, maar als je daarbij de 3D aan laat staan ben je binnen 10 minuten beste vriendjes met de toiletpot. Er moet dus gekozen worden tussen tilt en 3D, maar geloof me als ik zeg dat 3D de betere keus is. De besturing met de sublieme analoge knop van de 3DS is te gek en de extra diepte is een geweldige toevoeging. Hoe zonde is het dan dat het hele spel binnen anderhalf uur uit te spelen is! Naast het ballen is er nog het redelijk vermakelijke Monkey Fight en ‘Mario Kart in het zuur’ Monkey Race, maar die zullen hooguit een extra uurtje aan je speeltijd toevoegen. Als er een argument voor prijselasticiteit is bij 3DS games, dan is het deze wel, want Monkey Ball is leuk, maar ongeveer €35 te duur.
Pilotwings Resort (Nintendo)
Ook een slachtoffer van het ‘de game moet echt de deur uit nu’-syndroom is Pilotwings niet zo erg als Monkeyball maar toch teleurstellend kort, zeker omdat Nintendo genoeg tijd heeft gehad om deze franchise er weer helemaal bovenop te helpen. Ook hier geldt: wat je krijgt is heel leuk, met vliegen, hanggliden en rommelen met een jet pack op het inmiddels bekende Wuhu island, waar zich ook Wii Sports Resort en Wii Play afspelen. Missies geven je een doel en maken je bekend met de mogelijkheden van de verschillende transporten, maar binnen een uur of vier ben je klaar en dan kun je alleen nog proberen alles te perfectioneren (vanwege de vage scoremethode soms erg frustrerend) of rond het eiland gaan vliegen, waar nog wel een aantal dingen te doen zijn, maar waar je op de langere termijn ook niet blijft hangen. Het gebodene is zeker erg leuk, maar er was makkelijk veel meer uit te halen zonder de gelegenheidsspelers af te schrikken en het blijft een beetje gek dat die kans niet gegrepen is.
Ridge Racer 3DS (Namco-Bandai)
Riiiiiiiiidge Racer! Jazeker, er zal eens geen lancering van een console zijn zonder dat er een Ridge Racer bij is. Deze versie speelt het heel erg op safe en is in feite een ‘best of’. Alles wat je zou verwachten is er: de nitrous, de eindeloze drifts, de tracks die al sinds de allereerste Ridge Racer hergebruikt worden en natuurlijk de immer valsspelende auto’s van de tegenstanders. Jammer is dat de titel grafisch ondermaats is en -vervelender nog- de 3D pas een toevoeging wordt als je de game op ‘bumpercam’ zet en de in de weg zittende auto uit je gezichtsveld haalt. Daarna is het echter lekker driften, je flink ergeren op die andere auto’s die echt niet zo snel kunnen bijkomen en vanouds genieten van de game die ons heeft geleerd dat racen helemaal geen serieuze bezigheid hoeft te zijn. Met de nadruk op vanouds.
Ghost Recon: Shadow Wars (Ubisoft)
Geen shooter, maar heel solide tactische gameplay die niet per sé op de 3DS gemaakt had hoeven te worden. Denk aan games als Advance Wars maar toch vooral aan Metal Gear Acid, waarin je om de beurt karakters als op een schaakbord verzet en ze acties laat ondernemen. Grote verschil daarmee is natuurlijk dat je meestal met een squad door de vakken zit te hinkelen waarbij iedereen natuurlijk zijn eigen specialiteit heeft. Het verhaal is prut, de presentatie is ook niet al te denderend maar qua gameplay zit het allemaal donders goed in mekaar. Vooral de challenge levels die na het uitspelen van het verhaal vrijkomen zijn de moeite waard. Geen titel om je 3DS mee te showen, want Shadow Wars wordt precies niets beter door de extra diepte, maar wel een leuke strategietitel voor wie daar van houdt.
Na een aantal dagen spelen staat één ding als een paal boven water: de 3DS is veel meer dan die extra dimensie, maar doordat het effect daarvan zo overweldigend is kijk je daar moeilijk doorheen. De modernisering van de handheld, met fatsoenlijke mogelijkheden om zonder geklooi met vriendencodes online multiplayer te kunnen spelen, een systeem dat straks met de digitale content -en die gaat komen- overweg kan, is misschien net zo belangrijk en dat is een stuk beter gegaan dan je had mogen verwachten met Nintendo’s achterstand in dat departement.
De batterij is wel echt iets om in je achterhoofd te houden, want ik dacht dat het wel zou meevallen maar dat valt echt tegen. Een groot probleem is dat het opladen ook nog eens langzaam gaat, waardoor je niet ‘even’ de handheld kunt terugleggen en wat tijd kunt winnen. Verder lijkt alles mechanisch in orde, behalve dat ik een game een aantal keer nadat ik de 3DS dicht had geklapt toch opeens hoorde en het systeem dus weer aansprong. Wellicht dat dit een geïsoleerde issue was, maar anders hoor ik het graag in de commentaren!
Nintendo heeft echt een gokje gewaagd met deze console. Het gebruik van 3D zorgt voor een onmiddelijke en niet uit te wissen wowfactor, maar op de langere termijn is het afwachten of de 3DS genoeg power en eigenheid heeft om overeind te blijven tussen al het andere handheldgeweld van tegenwoordig. Grootste zwakte is wat dat betreft de prijs van de software voor het apparaat, die met een gemiddelde van €40 per spel heel hoog ligt. Ironischer nog is dat veel van de launchgames nogal tot erg weinig content hebben en er nou geen titel bijzit die à la Mario standaard met elke verkochte 3DS mee zou moeten gaan, daar is de lineup te wisselend voor.
Nintendo heeft wel goed door dat ze de 3DS als het ultieme speledingetje kunnen wegzetten en het bijleveren de AR-kaarten en een game als Gezichtenjacht bevestigen dat alleen maar. Zoals altijd zal deze handheld verre van de krachtigste zijn, maar het is wel degene die zo specifiek als pretpakketje in elkaar is gezet. Wat de andere ontwikkelaars er mee gaan doen vraag ik me af, maar ik ben me wel al aan het verheugen op de dingen die we van Nintendo mogen verwachten. Althans, dat hoop ik dan toch, want als de cynici gelijk krijgen en we ons nu mogen verheugen op drie jaar van remakes met 3D toegevoegd dan zal Nintendo’s dominantie in de portable markt dan toch ten einde gaan komen. Maar laten we daar niet van uit gaan, er komen nog genoeg games voor het einde van het jaar die de moeite waard zijn, laat staan wat we later kunnen verwachten.
Dan als laatste alleen nog één waarschuwing: koop deze handheld niet voordat je ‘m met eigen ogen geprobeerd hebt in deze fase. De 3D is op dit moment zo’n groot onderdeel van wat de 3DS uniek maakt dat het jammer zou zijn om iets te kopen waar je hoofdpijn van krijgt. Helaas is het gewoon zo dat sommige mensen moeite hebben met de optische illusie (had ik al gezegd dat kinderen tot 6 jaar ook uitgesloten zijn van deelname aan het 3D-feest?) en het is beter om te weten dat je bij die groep hoort als dat je daar na 20 minuten en 300 euro achterkomt. Gelukkig heeft Nintendo aangekondigd om overal kiosks te gaan neerzetten zodat je zelf kunt zien waar iedereen zich zo druk over maakt. Geloof me, het is de moeite waard om in ieder geval even te kijken!
