Het komt je misschien wel bekend voor. Je schrijft een status update op Facebook en ziet ineens dat je een spelfoutje hebt gemaakt. Kan geen kwaad, aangezien je het bericht toch nog niet hebt gepubliceerd en niemand ziet dat. Maar weet je dat wel zeker? Promovendus Sauvik Das en datawetenschapper Adam Kramer presenteerden eerder deze week hun onderzoek naar zelfcensuur op het internet. In totaal verzamelden zij gegevens van 5 miljoen Engels sprekende Facebookgebruikers, waaruit bleek dat Facebook maar al te goed weet wat wij uiteindelijk niet met de buitenwereld delen. Ook werd duidelijk hoe Facebook hier over denkt en deels ook wat ze met deze gedachtes doen.
Het onderzoek behandelt voornamelijk niet afgemaakte status updates, berichten op andere tijdlijnen en reacties op berichten van anderen. Om alle tekst te verzamelen die je zelf typt, verstuurt Facebook een code naar je browser. Deze code analyseert automatisch wat je typt, in welk tekstvak dan ook. Vervolgens verstuurt de code metadata naar Facebook.
Het verzamelen en opslaan van niet afgemaakte teksten komt ook op andere websites voor. Een bekend voorbeeld is Gmail, waar niet afgemaakte mailtjes automatisch bewaard worden terwijl je de mailtjes nog aan het typen bent. Zelfs als je de browser afsluit zonder op te slaan, kun je een nagenoeg volledige kopie van het mailtje terugvinden in de map ‘Concepten’.
Facebook gebruikt in principe dezelfde technologie als Gmail, met als enige verschil dat Google de mails bewaart om jou te kunnen helpen. Niets is namelijk zo frustrerend als het verdwijnen van een niet afgemaakte mail, bijvoorbeeld als je browser ineens crasht. In het geval van Facebook is het voor de gemiddelde lezer niet duidelijk hoe deze manier van data verzamelen vermeld staat in de privacyvoorwaarden van Facebook.
Er is wel een pagina te vinden over informatie die Facebook ontvangt en hoe deze informatie wordt gebruikt, maar hier wordt niet duidelijk of Facebook informatie verzamelt die je expliciet niet deelt met anderen. Das en Kramer claimen in hun onderzoek echter dat er wel een verschil zit tussen de informatie die je bewust aanpast én de informatie die je typt.
Jennifer Golbeck van Slate Magazine vroeg aan een woordvoerder van Facebook hoe dit nou precies zit. Deze liet aan haar weten dat Facebook de informatie niet verzamelt, maar dat het technisch gezien wel mogelijk is. En dat is niet zo gek, want Facebook kan heel veel met deze informatie. Nog beter inspelen op de behoeftes van de gebruiker bijvoorbeeld (lees: advertenties nog gedetailleerder aanpassen op de behoeftes van een gebruiker).
Het verzamelen van informatie over niet afgemaakte berichten is natuurlijk helemaal ‘hot’ op het moment, nu de NSA zo negatief in het nieuws is. Sommigen zullen wellicht nog bezorgder worden over hun privacy. Maar technisch gezien zou het dus ook ook mogelijk kunnen zijn dat zelfs de maker van je internetbrowser je niet afgemaakte hyperlinks kan zien. Dan kun je eigenlijk net zo goed stoppen met het gebruik maken van het internet. En dat zie ik niet gebeuren eigenlijk.
