03.06.2013
Online

Tuinkers dood door WiFi! Meh, niet echt

By: Jeroen de Hooge

BlogOnline
tuinkers-dood-door-wifi-meh-niet-echt.jpg
tuinkers-dood-door-wifi-meh-niet-echt.jpg

Vijf Deense schoolmeiden wonnen een prijs met hun experiment dat ‘aantoonde’ dat de elektromagnetische straling van WiFi-routers fatale gevolgen heeft voor de groei van tuinkers. Het verhaal verspreidde zich over internet als zevenblad door een tuin na een broeierige regenbui. Maar gelukkig nam niet iedereen het verhaal klakkeloos over. Het experiment is inmiddels bijna net zo populair als “een goed voorbeeld van slechte wetenschap“, aldus schrijver Pepijn van Erp.

De scholieren zetten 12 bordjes met tuinkerszaadjes voor het raam, waarvan zes rondom een WiFi-router werden geplaatst. Gedurende 13 dagen bewaterden de meisjes de zaadjes. Daarna werden de ontkiemde zaadjes geknipt, gedroogd en geteld. Hun bevindingen: dat beduidend minder zaadjes waren ontkiemd op de bordjes rondom de WiFi-router. Bewijs van de schadelijke gevolgen van EM-straling? Dat niet direct, maar veel sites namen het bericht over en EM-angsthazen deden een rondedansje. Hun conclusie: WiFi is dodelijk.

De Noorse wetenschapsjournalist Gunna Tjomlid analyseerde het experiment op wetenschappelijke principes. Hij zag op foto’s dat de bordjes tuinkers in de WiFi-groep ook dichterbij laptops stonden dan die in de controlegroep. Dit kon leidden tot wind- en temperatuursverschillen, met mogelijke gevolgen voor de groei. De omstandigheden waren dus niet duidelijk gecontroleerd.

Het was duidelijk wat de WiFI-groep was en wat niet. Er was dus geen sprake van blind testen.

Tjomlid sprak met de leraar en de meiden en ontdekte dat er twee experimenten waren geweest. In het eerste communiceerden de routers alleen de SSID. In het tweede pingden de laptops elkaar voortdurend. Alleen het eerste experiment is gebruikt in het verslag, omdat het tweede experiment geen verschil opleverde in tuinkersgroei. Negatieve resultaten werden dus niet gepubliceerd.

Het experiment stopte op de 13e dag, niet omdat dit van tevoren was bepaald, maar omdat de plantjes in de controlegroep op die dag hun maximale hoogte hadden bereikt. Als de laptops een verschil in temperatuur veroorzaakten, had de WiFi-groep een paar dagen later dezelfde hoogte kunnen bereiken. Het lijkt erop dat de scholieren het resultaat wilden dat ze verwachtten. Daarnaast was hun literatuurkennis over het onderwerp beperkt (slechts een bron, gebaseerd op twijfelachtige gegevens).

Dat scholieren wetenschappelijk slechte resultaten publiceren is tot daaraan toe, maar dat volwassenen die beter zouden weten, ze zo overnemen, is op zijn minst gezegd treurig. Het goede nieuws: de moorddadige krachten van WiFi zijn niet onomstotelijk bewezen.

Share this post