Wat is nieuw aan organiseren 2.0? Organiseren via internet is 70% goedkoper dan mechaniseren via hiërarchie en vaste structuren. Hiërarchie is vaak dus gewoon te duur als manier om samenwerking te structureren en te borgen. Zoals ik het zie is dit de driver naar het werkondernemerschap en de ‘supertemp’, de hoogopgeleide zelfstandig gevestigd professional. Bedrijven gaan dus gewoon anders werken. Hier komt ‘het nieuwe organiseren’ vandaan. Moeten wordt ont-moeten.
Bedrijven bestaan namelijk omdat ze goedkoper dan de markt samenwerking kunnen produceren. En Internet als enabler van communities kan dit veel goedkoper, sneller en beter dan de wereld van bazen en knechten. Daarom gebeurt er nu wat er gebeurt en ontstaat arbeidsmarkt 2.0.
Deze beweging is nu zo’n 30 jaar aan de gang; het loskomen van de Tayloriaanse knevel waar in bedrijven de intensieve menshouderij waren, om met die prachtige formulering van Jaap Peters te spreken. En waarin we als schroefjes en moertjes werden gebruikt in de grote frietsnijder die een corporate vaak is.
Je ziet het in de politiek gebeuren, in de zorg, bij de politiek in de entertainment. Overal ontstaat meer invloed van de individuele burger en werknemer. Het burgernet, G500, sociaal P2P bankieren en crowdfunding, interactieve tv waarbij de kijker de afloop bepaalt, de coöperatie, ziekenhuizen die (eindelijk!) hun ‘eigen dichtbij zorgpolis’ gaan aanbieden. Zie je het patroon?
Daar ligt denk ik het wenkend perspectief van ‘het nieuwe organiseren. Niet samenwerken als resultaat van een spread sheet’, maar samenwerken als persoonlijk besluit. Van lean&mean naar lean&meaningful. Chase the vision, not the money.
Het grote verschil met 15 jaar geleden, toen ik dit soort dingen ook al schreef, is dat we dit nu niet alleen kunnen bedenken maar het, dankzij voor iedereen bereikbare technologie, ook kunnen neerzetten. Het gebeurt nu echt.
Wat ik interessant vind is om te volgen of we werkelijk nu die stap zetten naar competitie 2.0. Competitie 1.0 is ’to win is to lose’. Competitie 2.0 is ’to share is to gain’. Gaan we dat ook echt doen of is Het Nieuwe Werken gewoon een nieuwe schaamlap om veel geld te verdienen volgens het 1.0 principe? Ik ben benieuwd. En ik hoop op Competitie 2.0.
Dat is voor velen merk ik toch wel een uitdaging, dat ‘sharen’. Te vaak zit iemand nog in een klikjes cultuur en wordt er alleen geretweet wat klikjes voor de eigen club oplevert. Andere belangwekkende bijdragen worden strategisch genegeerd. Dat is dus geen 2.0 houding. (Vak)media en managementbladen lopen door deze klikjes- en kijkcijferterreur vaak hopeloos achter. Klikjescultuur (aantal views) maakt reactief en daardoor schrijven ze nu over zaken die ze naar mijn smaak 10 jaar geleden hadden kunnen weten en ook hadden kunnen agenderen. Als je gevangen zit in het oude business model lijk je ook moeilijk anders te kunnen maar je wordt wel voorbijgelopen. Wie het kanaal heeft heeft de macht maar je kunt hard en snel vallen.
Meer invloed schept meer verantwoordelijkheid. Waar power bestaat zonder verantwoordelijkheidsbesef is er een groot probleem. Dat kunnen we ons allemaal aantrekken.
We zijn op weg naar bedrijven als ‘projecten’. Ook het begrip ‘bedrijf’ zal veranderen. Net als in een film zullen ondernemingen steeds meer tijdelijke coalities van pro’s worden die samen iets moois maken, en dan weer uit elkaar gaan op weg naar de volgende creatie. Spannend hoe dit zijn beslag krijgt. We zullen steeds meer als ‘natuurlijk persoon’ in de business opereren en steeds minder als rechtspersoon. Je hoeft namelijk geen ‘rechtspersoon’ (nv of bv) meer te zijn om toegang te hebben tot grootschalige financiering met de huidige crowdfunding. Eigenlijk zijn rechtspersonen in toenemende mate vooral een oplossing om de gevolgen van je acties bij een ander te leggen. Dat moet je toch niet willen? Als banken vanuit natuurlijke personen zouden zijn georganiseerd was er nu geen crisis.
Het duurt pakweg 40 jaar voordat een technologie die de massa bereikt werkelijk is ingedaald in ons gedrag, ons ‘dna’, wetten en instituties. Daarvan hebben we er nu voor internet zo’n 15-20 jaar gehad. Spannend wat er nog gaat komen!
