Bouw je eigen ecosysteem!
Ik krijg steeds meer begrip voor de Lenins, Che’s, Mao’s en de Castro’s van deze wereld. Werkelijke revolutionairen snappen dat je in een land macht en sociale ecosystemen rücksichtsloos moet afbreken wil je je eigen agenda kunnen uitvoeren.
Nou ben ik geen revolutionair maar hooguit een klein beetje rebels om dat onderscheid van Erich Fromm maar eens te gebruiken. Maar ik snap revolutionairen wel. Ik denk ook dat machtsstructuren en ecosystemen in Nederland de maatschappelijke (innovatie) agenda behoorlijk in de weg zitten. Die agenda is nodig voor werkelijke innovatie, toekomstig verdienvermogen en om het samen ook een beetje leuk te houden. Macht houdt institutionele hervorming tegen.
De harde waarheid: wie het kanaal heeft, heeft de macht. Dus daarmee ook, hoe beter het sociaal ecosysteem georganiseerd is, hoe effectiever en machtiger het ermee verbonden kanaal en hoe meer impact je hebt op maatschappelijk agenderen. Helemaal als je dat combineert met een lange termijn visie, effectieve besluitvorming en een snelle uitvoering.
En zo kan het gebeuren dat in Nederland waar minder dan 10% van het nationaal inkomen in grote corporate ondernemingen wordt geproduceerd, deze corporates toch de economische agenda in Nederland lijken te bepalen. Hun ‘ecosysteem’ is op orde. Bernard Wientjes speelt het spel goed. Met als mogelijk en waarschijnlijk gevolg dat er veel, heel veel kansen verloren gaan mbt slim toepassen van nieuwe technologie en sociale media.
Twee voorbeelden. De zorg en de banken. Bij de zorg zie je het, vanuit mijn gezichtspunt, fout gaan. Er zijn in Nederland ‘veel’ ziekenhuizen, huisartsen, verpleeghuizen en thuiszorginstellingen. Er zijn weinig zorgverzekeraars. En die zorgverzekeraars zitten bovendien dichter op de klant dan de zorginstellingen en politiek en hebben de markt geografisch netjes verdeeld. Ik heb op de tv nog nooit een reclame voor Erasmus MC gezien. Ze hebben het ecosysteem beter op orde, hebben de macht over het kanaal, bepalen feitelijk de regels van het spel en hebben sowieso veel meer budget voor marketing en PR. En zo kan het dus zomaar gebeuren, met hulp van politiek den Haag (minder dan 3% van de Nederlanders is overigens lid van een politieke partij), dat stap voor stap boekhouders gaan bepalen naar welke dokter ik wel en niet mag en welke pillen ik wel en niet mag slikken. En dit alles onder het mom van overigens nooit aangetoonde efficiency. Zorgverzekeraars hebben het kanaal en dus de macht. En maar zeuren dat de zorg zo duur wordt. Wat denkt u dat hun belang is?
Kan dit niet anders? Kijk eens naar wat de Buurtzorg voor elkaar krijgt. Waarom richt een groep regionale ziekenhuizen, Rotterdam bijvoorbeeld, of Zuid-Limburg, niet hun eigen (zorg)verzekering op, gebruikmakend van praktische ervaring hoe je dat regelt via internet en sociale media? Is toch veel handiger. Er staat nergens in de wet en regelgeving dat dit niet mag. Bouw je eigen ecosysteem!
Voorbeeld twee. De banken. Die hebben hun zaken dik op orde: TOO BIG TO FAIL. Zij hebben het financiële kanaal en dus de financiële macht. Eigenlijk zijn de Europese regeringen, laat staan de burgers, geen partij en herbevestigen de regeringen en de Europese Unie door hun ineffectief proces en gefragmenteerde beleid alleen maar de machtspositie van de financiële sector. Waar blijft crowdfunding? Bristol introduceert local currency, de Bristol pound. Ik weet niet of dat echt een oplossing is maar het creëert wel beweging.
We leven in een wereld waarin financiële instellingen patenten aan het verwerven zijn rond DNA om zo ’toekomstige risico’s beter in te kunnen schatten. Overheid, zou u daar niet eens naar kijken? Nog een dan. Zorgverzekeraars krijgen het initiatief rond het elektronisch patiëntendossier. Ik dacht toch als burger dat de Senaat recent ‘neen’ had gezegd?
En dan heb je nog de ‘alibi bedrijven’, dragers van vaak niet bewezen ideologieën. De Hogepriesters van de verschillende sectoren, de dragers van mentale ankers over hoe we, onbewezen, naar de dingen kijken. De Gartners voor ICT, McKinsey voor corporate bedrijfsvoering. Het zijn opinion makers. Hoe zeer prof. Freek Vermeulen (London School of Economics) ook ideologieën doorprikt in zijn research, het helpt niet. Hoezeer bijvoorbeeld al bewezen is dat externe (financiële) incentives de productiviteit niet verhogen, het gaat gewoon door.
Macht. Mijn ‘high hope’ is dat Internet en socials al deze ideologie de komende tien jaar gaat ontmaskeren, zodat er een werkelijke verbinding komt tussen bijdrage en beloning via job crafting, tussen burger en politiek, en dat destructie en ideologie ontmaskerd worden. Leve WikiLeaks. Ik moet soms terugdenken aan de begintijd van mijn carrière in de jaren zeventig aan de universiteit Tilburg en Nijmegen. Slimme gedreven onderzoekers deden onderzoek, publiceerden integer, gaven bevlogen les en promoveerden. De iets minder begenadigden waren lid van commissies, bevolkten de instituties en hadden de macht. En besloten over de begenadigden. Eigenlijk is dit nog steeds zo, en niet alleen binnen kennisinstellingen. Ik hoop dat internet hier beweging in gaat brengen.
Gefragmenteerde macht, belangen en visie frustreren institutionele hervorming en houdt ideologieën en illusies in stand. Ook in Nederland. Wie het kanaal heeft, heeft de macht en macht is een gek ding. Denkt u er eens over na. Wat vindt u ervan? Is dit wat we willen?
Mijn raad: craft your life. Bouw je eigen ecosysteem! Go for it!!!
