Ook al heb je het al vaker gezien: het blijft pure magie. Doe-het-zelf- scheppen: vanuit niets zie je iets groeien, geboren worden. Uit een printkop die over een stel assen driftig heen en weer en op en neer ratelt, millimeter voor millimeter, laagje voor laagje. Technologie van de toekomst, gearriveerd in de huiskamer.
Voor nerds en liefhebbers was het afgelopen week smullen op het 3D Printing Event in Eindhoven. Fabrikanten en leveranciers van 3D printers, ontwerpers, kunstenaars, wetenschappers en sociologen bekeken en onderzochten elkaar methoden en producten.
In levendige seminars werden mooie toekomstmodellen geschetst. Die soms door de volgende spreker net zo opgewekt genuanceerd werd.
Op dit moment staat één gegeven vast: 3D printers zijn voor de consument betaalbaar geworden. Het ontwerpen in 3D is voor iedereen met een huiscomputer haalbaar, de techniek in de huiskamer of op zolder hanteerbaar. De mogelijkheden zijn onbegrensd.
Het wachten is nu op de mooie dingen die door de thuisprinters, de designers en de kunstenaars gemaakt gaan worden. Maar ook op kokende kunstenaars of koks met artistieke talenten, want je kan ook 3D printen met eetbare grondstoffen.
De 3D thuisprinters, de prijzen ervan beginnen nu naar de duizend euro te dalen, doen het vrijwel allemaal met ABS, of een ander polymeer of plastic. In de vorm van een draad die vanaf een rol naar de verhitte printkop geleid wordt om als gesmolten druppeltjes uitgespuugd te worden. Waar en op welk moment, dat wordt tot op honderdste millimeters en milligrammen bepaald door het CAD programma waarmee het ontwerp gemaakt is.
Van iets heel kleins, een vlieg bijvoorbeeld tot iets wat zo groot is dat het nog binnen de dimensies van de thuisprinter valt. Maar groter kan ook: zoals een printer van 5 bij 5 bij 2 meter waarmee betonnen beelden geprint kunnen worden.
Met plastic en beton zijn twee componenten genoemd, maar er zijn ook 3D printers die al smeltend en printend in aluminium, staal of titanium boetseren. Die blijven voorlopig onbetaalbaar, terwijl je daar met allerlei veiligheidsaspecten te maken hebt vanwege de hoge temperaturen. Maar op internet zijn nu al virtuele juweliers die je eigen 3D ontwerp aan hun zilver- of titaniumprinter voeren en het resultaat aangetekend opsturen.
Een van de sprekers op de seminars in Eindhoven was Erik de Bruijn, directeur van Ultimaker in Geldermalsen. Dat bedrijf heeft dit jaar bijna 300 Ultimaker printers verkocht. De basisprinter kost bijna 1200 euro, een rol plastic grondstof tegen de 30 euro. Met de Multimaker kunnen objecten van maximaal 21 bij 21 bij 22 centimeter geprint worden.
De Ultimaker is een eigen ontwerp, maar hij is gebaseerd op de open source info die constant door ontwikkelaars en bouwers over de hele wereld bijgedragen is. Daarom lijkt onze printer ook de Makerbot die in de Verenigde Staten ontwikkeld is.
De Bruijn schetste in zijn voordracht zijn visie op de toekomst van thuis 3D printen.
Blog Erik De Bruin: Discussing open source innovation, personal fabrication and a …
Iedereen kan thuis voorwerpen maken, zoals nu bijna iedereen thuis fotoís afdrukt. Je kan je eigen ontwerpen maken, maar je kan ook naar internet gaan, een ontwerp downloaden en het door je 3D printer laten maken. Al dan niet gratis, al dan niet via een bestelling voor een uniek ontwerp.
Zoals het ook met digitale fotografie, video, PhotoShop, CadCam en wat dies meer zij gegaan is, lopen nerds en techneuten voorop bij ontwikkeling en implementatie van 3D printing. Dat is in dit stadium nog te merken aan de tentoongestelde producten, waaronder veel kitsch en overbodige probeersels. Technisch knappe hoogstandjes, maar vaak niet om aan te zien.
De functionele ontwerpen daarentegen, waar industrieel designer en techneut samen aan gewerkt hebben, zijn qua resultaat werkelijk verbluffend. Niet alleen mondstukken voor saxofoons, maar ook complete saxen en dwarsfluiten, en zelfs een complete viool die in een 3D printer tot leven gekomen is.
Nu kunstenaars de technologie beginnen te ontdekken zullen er de komende jaren ongetwijfeld verbluffend mooie dingen gemaakt gaan worden. Maar ook in de medische wetenschap zal het tot onvermoede resultaten leiden. Naast de voor de hand liggende toepassingen: 3D printers kunnen nu al op individuele maten toegesneden onderdelen van het menselijklichaam uitspugen. Onderdelen van botten, of complete botten, tanden en kiezen, implantaten, onderdelen van beschadigde schedels. Maar straks ook bloedvaten, hartkleppen, en wie weet wat nog meer.
Bij het seminar was een zwaar gehandicapte vrouw die op haar computer zelf onderdelen en grijpertjes ontworpen heeft voor de robotarmen op haar futuristische rolstoel. Ze zijn met een Ultimaker geprint.
ÑHet materiaal is sterk genoeg om er een flessenopener uit te maken, waar toch aardig wat kracht op staat als je hem gebruikt. Het kost tussen de 20 en 30 euro per kilo. Veel voorwerpen worden niet massief, maar hol opgebouwd, zodat veel onderdelen uit een kilo gemaakt kunnen worden.
Een van de grootste experts op het gebied van 3D printing is Joris Peels, stichter van Origo 3D Printing. Met een overzicht over de bestaande systemen, toekomstverwachtingen, maar ook een nuchtere waarschuwing: ‘Het is een onderhoudsgevoelige techniek. Er beweegt nogal wat, en je hebt met temperatuurbeheersing te maken. Het gaat niet allemaal vanzelf.’
De verwondering van de bezoekers was er niet minder op. De expo maakte deel uit van de Dutch Design Week, zodat er tijdens de seminars honderden bezoekers de expo bezochten, waar de 3D printers hun kunsten vertoonden.
Volwassenen die zich weer kind voelden, de eerste keer bij het vliegend tapijt en de dansende glazen pumps van Sneeuwwitje. Bizar om uit niets iets te zien groeien. Pure magie.
