Digitale technologieën bieden volop nieuwe mogelijkheden om verhalen te vertellen en geven ruimte om te experimenteren met genres. Bruno Felix liet afgelopen zaterdag tijdens het Beeldenstorm-event Free Your Screen! een aantal door transmedia-lab Submarine Channel ontwikkelde, innovatieve projecten zien. De recente samenwerking met onder andere documentairemaker Marjoleine Boonstra en regisseur Paula van der Oest heeft pareltjes voortgebracht die nieuwe vertelvormen en genres niet schuwen, maar ook niet overdrijven. Het experiment wordt opgezocht, maar alleen waar het ook echt iets toevoegt.
The Art of Pho dat over een maand online gaat, is daar een goed voorbeeld van. Animatieregisseurs, scriptschrijvers, interactiedesigners en animatoren hebben de graphic novel The Art of Pho, het debuut van Julian Hanshaw, getransformeerd naar een zogenaamde motion comic, in de vorm van een interactieve website. In transmedia-wereld roept dit al snel de verwachting op dat deze interactie tot een multilineair verhaal leidt. Bruno Felix benadrukt echter dat een mooi, goed verhaal als The Art of Pho dit niet perse nodig heeft.
Aan The Art of Pho is vooral ’triviale’ interactie toegevoegd, een ‘doe-ervaring’ van het verhaal. Daarnaast wordt de interactie ook ingezet als tool om empathie te creëren, door de kijker het hoofdpersonage te laten helpen. Het is de bedoeling om een verantwoordelijkheidsgevoel voor het personage bij de kijker te laten ontstaan. Interactiviteit past volgens Felix beter bij de intrinsieke eigenschappen van websites. Met andere woorden: de verwachtingen of gewoonten van de gebruikers. De keuze voor een website was bij Art of Pho deels een productietechnische. Een iPad versie bleek niet haalbaar, maar had volgens Felix een iets intiemere beleving kunnen brengen.
Keep on Steppin’: Voor een ander nieuw project is keuze voor een iPad app heel bewust gemaakt. Sterker, bij de nieuwe ‘iPad-extensie’ van Keep on Steppin’ van Marjoleine Boonstra is het platform juist in veel opzichten bepalend voor de vorm. In de zoektocht naar nieuwe vormen om een verhaal te vertellen maken nieuwe schermen als de iPad volgens Felix een ontdekkingstocht mogelijk. Hij spreekt zelfs van een soort ’terugclaimen’ van een plek voor experiment die verloren was gegaan met de gevestigde formats van televisie.
Boonstra maakte een documentaire waarin ze mensen in beeld brengt die een ramp hebben meegemaakt, in een ’traditionele’ taal geschikt voor het grote doek. Vervolgens is geprobeerd deze verhalen voor een kleiner scherm geschikt te maken: een hybride vorm tussen een documentaire en de drie minuten durende internetvideo. Door de documentaire te vertalen in sprookjesachtige verhalen en die te verbeelden, ontstonden vijf prachtige korte filmpjes die over een maand via appstore en web verkrijgbaar zijn.
Wat volgens Felix ontstaat is een experiment met ritme. Filmpjes voor het internet zijn kort, met een specifieke, ‘hippe’ spanningsboog. Samengebracht in een iPad app kunnen de filmpjes werken als een soort gedichtjes. Een ander genre dat langzamer is, en dat daarom beter past bij de iPad. Het verschil is dat gebruikers een iPad letterlijk dichter bij zich hebben, namelijk in de hand.
Alzheimer Experience: Met Paula van der Oest maakte Submarine Channel Alzheimer Experience, wél een multitlineair verhaal. Het doel van het project is invoelbaar te maken wat het is om de ziekte van Alzheimer te krijgen, zodat er meer begrip ontstaat. Juist het multilineaire karakter maakt dit mogelijk.
Van der Oest dacht aan een game, het werd een interactieve film. Met één verhaal, maar de mogelijkheid om telkens te switchen van perspectief, terwijl de online video afspeelt. Daardoor kijk je op het ene moment door de bril van de zieke en op het andere door de bril van iemand in de omgeving van het personage. Je leert de ziekte dus beter te begrijpen.
Opvallend is dat bezoekers vaak meer dan twintig minuten besteden aan Alzheimer Experience. Dat is behoorlijk lang als we uitgaan van het kijkgedrag van de gemiddelde internetgebruiker.
Andere projecten van Submarine Channel waar tijdens Free Your Screen aandacht aan besteed werd zijn Hola Lara en de interactieve projecten die samen met kunstenaar/animator Han Hoogerbrugge gemaakt werden, zoals Hotel en Overlast, tijdens het Nederlands Film Festival te zien als onderdeel van Ultrakort.
